اسرار تونل های زیرزمینی در کول تپه سرعین

به گزارش دیدشهر(didshahr.ir)، در محدوده شهر سرعین، تپه تاریخی واقع شده که به تازگی مطالعات جدی و کاوش‌های باستان‌شناسی در محدوده آن آغاز شده  و پیش‌بینی می‌شود چهره جدیدی از تاریخ تمدن دامنه کوه سبلان را ترسیم خواهد کرد.

این تپه تاریخی که در ابتدا به کول تپه ( آناهیتا) شناخته می‌شد از سطح آب‌های آزاد هزار و ۶۲۰ متر بوده و در سال ۱۳۷۷ به شماره ۱۹۷۶ به ثبت ملی رسیده است.

این محوطه در سه فاز شکل‌گیری، توسعه و فروپاشی مورد بررسی قرار گرفت و در فاز شکل‌گیری آثاری از دوره اشکانی دیده می‌شود.

معماری دستکند زیرزمینی جدید ترین کاوش باستان شناسان از گذشته شهر سرعین است که اینبار ابهام آن در تپه تاریخی «آناهیتا» ضرورت مطالعه این منطقه را قوت بخشید.

کاوش های باستانی در روستای کنزق طی ماه های اخیر موجب شد تا باستان شناسان به یافته های علمی جدیدی از معماری های تاریخی در این منطقه دست یابند.

سرعین نمونه متعدد از معماری زیرزمینی

این کاوش ها و ردگیری های اولیه نشان می دهد، سرعین نمونه های متعددی از معماری زیرزمینی را در بردارد و به دلیل گذر زمان و ساخت و سازهای معاصر بخشی از ساخت و سازها در زیر خاک پنهان مانده است.

از سویی به تاکید باستان شناسان معماری های دستکند نمونه های انگشت شماری در کشور دارد و بیانگر سبک و شیوه خاصی از زندگی در گذشته های دور بوده است.

معماری های دستکند کنزق این روزها فرضیه وجود تونل های زیرزمینی در تپه تاریخی آناهیتا را قوت بخشیده است.

موضوعی که به اعتقاد کارشناسان باید با دقت و مراقبت و به دور از هیجانات و اظهار نظرهای غیر واقع صحت و سقم آن بررسی شود.

 تغییر نام  «کول تپه» به الهه آب ها (آناهیتا)

تپه باستانی کول تپه سرعین معروف به آناهیتا در محدوده ی شهر سرعین از جمله آثار مهم شهرستان سرعین است که قدمت استقرار انسان در آن با استناد به عملیات کاوش و لایه نگاری آن در سال های اخیر به عصر آهن می رسد.

رئیس گروه باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل، در خصوص قدمت تپه آناهیتا تصریح کرد: قدمت این تپه تاریخی که در ابتدا به کول تپه شناخته می شد به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد تا دوره سلجوقی مرتبط است.

روح الله محمدی تاکید کرد: ارتفاع این تپه از سطح آب های آزاد هزار و ۶۲۰ متر بوده و در سال ۱۳۷۷ به ثبت ملی رسیده است.

او با بیان اینکه در اسناد تاریخی محل این تپه «سرقین» یا همان نام قدیمی شهر سرعین عنوان می شود، متذکر شد: این تپه بعدها به دلیل چشمه های آبگرم سرعین به آناهیتا یعنی الهه آب ها نامگذاری شد و شهرت یافت.

رئیس گروه باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اضافه کرد: در این تپه تاریخی، کاوش های باستان شناسی در سال ۱۳۷۶ توسط آقای چایچی صورت گرفته است.

وجود راه های زیر زمینی در کول تپه سرعین

به گفته محمدی در ابتدا ارتفاع این تپه ۱۸ متر از سطح زمین های اطراف بود که با خاکبرداری های صورت گرفته کاهش یافته است.

او با بیان اینکه مهمترین دوره استقرار تپه به دوره اشکانی مرتبط است، اضافه کرد: این تپه قلعه خشتی و سنگی دارد و برای احصا دقیق آثار آن باید عملیات کاوش به صورت جامع انجام شود.

حسن یوسفی تصریح کرد: براساس باورهای مردم بومی زیر این تپه حفره ها و تونل هایی وجود دارد که گفته می شود در مواقع خاص مورد استفاده قرار می گرفت.

او تاکید کرد: هرچند اثبات این باور تا زمان تکمیل تحقیقات باستان شناختی امکان پذیر نیست ولی انکار این نظریه نیز سخت به نظر می رسد.

به اعتقاد یوسفی وجود و گسترش معماری دستکند و صخره ای در محدوده ی شهرستان سرعین از جمله کنزق احتمال وجود چنین راه های زیر زمینی را رد نمی کند.

غارهای زیرزمینی به واسطه نوع معماری و نشانه‌ها و آثار،محل سکونت انسان است، در کنار تعبیه محل‌هایی جهت نگه‌داری حیوانات، غارهای زیرزمینی با بخش‌های مجزا و مشخص محل زندگی و سکونت انسان بوده است.

مطالعه غارهای کاوش شده نشان می‌دهد گاهی یک غار وسعت محدودی داشته اما با گذشت زمان بخش‌های مختلفی به آن اضافه شده و وسعت آن را افزایش دادند.

لایه های دست نخورده کول تپه اسنادی در بازسازی فرهنگ

او متذکر شد: محوطه های و تپه های باستانی دربردارنده تاریخ اجتماعی و فرهنگی انسان در طول حیات تمدن جوامع بوده و اطلاعات ارزشمندی از چگونگی زیست انسان و تعامل او با محیط دارد.

کارشناس باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تاکید کرد: چنان که لایه های دست نخورده این تپه ها می تواند در بازسازی فرهنگ گذشته انسان ها مورد استناد قرار گیرد. بنابراین حفاظت این محوطه ها برای بازآفرینی و بررسی تاریخ و تمدن جوامع اهمیت ویژه دارد.

یوسفی افزود: به عبارتی این آثار محصول فعالیت و تعامل انسان با بوم شناختی او در طول قرون و هزاره های گذشته حافظه انسان ها و جوامع فعلی است و اگر این هویت و شناسه از جوامع گرفته شود همانند انسانی خواهد بود که حافظه خود را از دست داده است.

در این باره بخوانید: 

تپه باستانی آناهیتا

اسرار تونل های زیرزمینی در کول تپه سرعین

کشف معبد ۵ هزار ساله در سرعین

گزارش: ونوس بهنود

مناطق گردشگری اردبیل | گردشگری سرعین |  مناطق تاریخی سرعین | سرعین