از واحدهای لومن و لوکس برای انتخاب لامپ مناسب برای فضاهای مختلف استفاده میکنیم. لامپ ال ای دی جدیدترین تکنولوژی تولید نور است.
چگونه محاسبه کنیم که برای روشن کردن یک اتاق به چند لومن و چند وات نیاز داریم؟
محاسبه لومن و وات مورد نیاز برای روشن کردن یک اتاق یک عنصر ضروری است تا اطمینان حاصل کنیم که نور محیط، برای ایجاد تعادل کافی است. و نه خیلی کم است و نه خیلی شدید.
قبل از پرداختن به این مبحث از لحاظ فنی، اجازه دهید چند دقیقه را به تعریف این دو نوع واحد (لومن و وات) اختصاص دهیم.
لومن چیست؟
لومن به میزان نوری اشاره میکند که از منبع نور منتشر میشود. میتوان گفت لومن واحدی است که برای اندازه گیری مقدار کل نور مرئی ساطع شده از یک منبع نور در یک دوره معین استفاده می شود. یعنی کل نور خروجی قابل مشاهده را اندازه گیری می کند.
مقدار نور منبع نور را با واحد لومن بیان میکنیم. یک لوکس در واقع بیانگر یک لومن نور می باشد که بر یک متر مربع از سطح تابیده می شود. بنابراین، زمانی که مقدار ۱۰۰۰ لومن نور بر روی یک سطح با مساحت یک مترمربعی تابیده می شود، شدت روشنایی برابر است با ۱۰۰۰ لوکس. با این حال، در صورتیکه همان ۱۰۰۰ لومن را به یک سطح ۱۰ مترمربعی بتابانیم، شدت روشنایی برابر است با ۱۰۰ لوکس.
یعنی لومن مورد نیاز به سطحی که لامپ روشن میکند و شدت نوری که لوکس نامیده می شود بستگی دارد.نتیجه می شود که: لومن=لوکس× مترمربع
لوکس= لومن/مترمربع
بنابراین، با آگاهی از شدت نور ایده آل و اندازه سطح برای هر اتاقی که می خواهید روشن کنید، می توانید تعیین کنید که هر اتاق به چند لومن نور نیاز دارد و در نتیجه مناسب ترین لامپ را میتوانید پیدا کنید.
وات چیست؟
وات، از سوی دیگر، نشانگر میزان مصرف انرژی لامپ یا هر وسیله الکتریکی دیگر است. در زندگی روزمره، ما معمولا با وات به عنوان واحد اندازه گیری توان الکتریکی مواجه می شویم.
در زمینه برق از وات برای اندازه گیری توان مصرفی یا تولید شده توسط دستگاه های الکتریکی استفاده می شود. به عنوان مثال، یک لامپ ممکن است ۶۰ وات باشد، که نشان می دهد در هنگام استفاده چقدر برق مصرف می کند.
رابطه بین لومن و وات چیست؟
نسبت بین لومن و وات به کارایی و بهرهوری یک لامپ اشاره دارد. بنابراین، مطابقت بین لومن و وات به نوع لامپ مورد استفاده شما بستگی دارد: لامپگازی، لامپ رشته ای، لامپ LED، هالوژن یا فلورسنت. رابطهی بین لومن و وات در هر تکنولوژی روشنایی متفاوت است، زیرا کارایی و بهرهوری هر تکنولوژی متفاوت است.
بیایید به برخی نسبتهای بین لومن و وات نگاه کنیم ، با اشاره به رایجترین مقدارهای نور مورد نیاز محیطها و لومن مربوط به آنها.
اگر فضای شما به ۴۵۰ لومن نور نیاز داشته باشد، نسبت وات بین انواع مختلف لامپ به صورت زیر خواهد بود:
- رشته ای = ۴۰ وات
- هالوژن = ۲۹ وات
- فلورسنت = ۹ وات
- ال ای دی = ۸ وات
برای فضاهایی که به ۸۰۰ لومن نیاز دارند:
- رشته ای = ۶۰ وات
- هالوژن = ۴۳ وات
- فلورسنت = ۱۴ وات
- ال ای دی = ۱۳ وات
برای فضاهایی که به ۱۱۰۰ لومن نیاز دارند:
- رشته ای = ۷۵ وات
- هالوژن = ۵۹ وات
- فلورسنت = ۱۹ وات
- ال ای دی = ۱۷ وات
در نهایت، برای فضاهایی که نیاز به ۱۶۰۰ لومن دارند:
- رشته ای = ۱۰۰ وات
- هالوژن = ۷۲ وات
- فلورسنت = ۲۳ وات
- ال ای دی = ۲۰ وات
اکنون که واحدهای اندازه گیری مورد نیاز برای روشن کردن یک فضا را تعریف کردیم، در ادامه به بررسی تعداد لومن های مورد نیاز هر اتاق بر اساس ساختار آن میپردازیم.
نور مورد نیاز برای هر محیطی
دیدیم که لوکس به شدت نور در هر متر مربع اشاره دارد. ما از این پارامتر برای محاسبه لومن مورد نیاز برای اتاق های مختلف خانه استفاده می کنیم.
صرف نظر از محیطی که میخواهید روشن کنید، همیشه به خاطر داشته باشید که می خواهید دید در محیط خاص شما چگونه باشد و به عملکرد فضای مورد نظر توجه کنید.
به عنوان مثال، اگر قصد دارید یک استودیو را روشن کنید ، می دانید که این محیط به دید عالی نیاز دارد ، بنابراین به ۳۰۰ لوکس یا بیشتر نیاز دارد.
اتاق های خانه
از طرف دیگر، اگر قصد دارید اتاقی را که برای استراحت استفاده می شود ، مثلاً یک اتاق نشیمن یا اتاق خواب که به شما آرامش دهد، نورپردازی کنید، نیازی به دید کامل ندارید، بنابراین می توانید بین ۱۵۰ الی ۲۰۰ لوکس انتخاب کنید.
فضای آشپزخانه به دلیل کاربردی بودن این محیط به ۳۵۰ لوکس نیاز دارد.
فضای اتاق خواب ، با ماهیت کاربردی کمتر، اتاقی برای استراحت و یا فضای نشیمن برای فعالیت های تفریحی، به ۲۰۰ لوکس نیاز دارد. البته شما میتوانید براساس نیاز خود مقدار نور برای هر اتاق را شخصی سازی کنید.
اتاق خواب ، محیطی که به ملایم ترین، آرام ترین و صمیمی ترین نور، نیاز دارد به ۱۰۰ تا ۱۵۰ لوکس نور نیاز دارد.
راهروها و راه پله به دید مناسب نیاز دارند اما نه نور شدید. بنابراین، این محیط ها نیز به ۱۵۰ لوکس نور نیاز دارند. اتاق هایی مانند اتاق مطالعه و به طور کلی محل کار، که نیاز به دید عالی دارند، از ۳۰۰ تا ۴۰۰ لوکس نور نیاز دارند.
حمام
حمام ، یکی دیگر از مناطق کاربردی در خانه است. و به دو منبع نور نیاز دارد، یک منبع نور برای روشن کردن کل محیط حمام و منبع نور ویژه آینه ، زیرا در جلوی آینه، افراد به دید کامل نیاز دارند. به عنوان مثال برای اصلاح کردن یا آرایش کردن نور کافی مورد نیاز است. به همین دلایل، مقدار نور مورد نیاز کلی در حمام ۱۵۰ لوکس است ، در حالی که نور مورد نیاز آینه ۴۰۰ لوکس است.
گاراژ، انباری و…
فضاهایی مانند گاراژ، کمد و انباری ، با توجه به عملکردشان، حدود ۱۰۰ لوکس نور نیاز دارند. مگر اینکه از یکی از این محیطها، مثلاً گاراژ، برای کارهای کاربردیتر مانند کارهای دستی یا تعمیر وسایل یا خودرو استفاده کنید. یا فعالیت های دیگری که به دید بهینه نیاز دارند. در این مورد، شما می توانید نوری حدود ۲۰۰ لوکس را با در نظر گرفتن سطحی که فضای مورد نظر را می پوشاند، برای این محیط انتخاب کنید.
انتخاب لامپ مناسب
هر نوع لامپ دارای ویژگیهای خاص و انتشار نور خاصی است : دانستن این ویژگیها به شما در خرید لامپ مناسب برای محیطی که میخواید نورپردازی کنید کمک میکند.
بسیاری از مردم اغلب بدون رعایت معیار ها، لامپ ها و سیستم های روشنایی را در محیط های مختلف راه اندازی می کنند. و کارها و نصب های اشتباهی را انجام می دهند که منجر به روشنایی ضعیف به دلیل بازده کم لامپ یا روشنایی شدید می شود.
لامپ های ال ای دی کارآمدترین لامپ های موجود در بازاراند. که در این مقاله به لامپ LED در میان تمام لامپ های موجود در بازار میپردازیم.
لامپ ال ای دی
ال ای دی مخفف «دیودهای ساطع کننده نور» است و سال هاست که در زمینه الکترونیک مانند کنترل از راه دور، نشانگرهای تلویزیون و لوازم مختلف استفاده می شود.
امروزه می توانید ال ای دی ها را در چراغ های راهنمایی، در چراغ های خیابانی LED و چراغ های راهنمای وسایل نقلیه، در تابلوهای تبلیغاتی، در نمایشگرها، در نورپردازی های تزئینی و غیره مشاهده کنید.
ال ای دی ها به شما اجازه می دهند تا ۸۰ درصد در مصرف برق در مقایسه با یک لامپ رشته ای معمولی صرفه جویی کنید. با همان مقدار نور ساطع شده، با طول عمر تا ۱۰۰۰۰۰ ساعت. در حالیکه یک لامپ رشتهای تنها ۱۰۰۰ ساعت و یک لامپ فلورسنت تا ۱۰۰۰۰ ساعت طول عمر دارد.
همچنین از دیگر ویژگی های لامپ ال ای دی میتوان به کارایی بالای آن اشاره کرد، دوستدار محیط زیست بودن این لامپ ها زیرا دارای جیوه و تشعشعات مضر فرابنفش نمی باشد. گرمای کمتری تولید میکند و بدلیل طول عمر بالا هزینه های تعمیر و نگهداری و خرید لامپ جدید را کاهش میدهد.
چگونه محاسبه کنیم که برای روشنایی یک اتاق چند لومن لازم است؟
نورپردازی در اتاق نشیمن یا اتاق خواب، همانطور که قبلاً دیدیم، به سطوح نور کمتری از یک محیط اداری نیاز دارد. تعیین سطوح روشنایی برای هر اتاق هم برای راحتی و هم برای افزایش کارایی مفید است.
به طور کلی، شما باید از نور زیاد برای روشن کردن محیط های کاربردی یعنی اتاق هایی که در آن کار انجام میدهید، استفاده کنید. مانند آشپزخانه یا اتاق غذاخوری.
هنگامی که تصمیم گرفتید یک اتاق خاص شما چقدر باید روشن باشد، بر اساس استفاده از آن اتاق، میتوانید میزان لومن مورد نیاز را محاسبه کنید.
نحوه محاسبه لومن
۱.طول ضرب در عرض
مرحله اول اندازه گیری طول و عرض اتاق با استفاده از متر است، سپس دو مقدار را ضرب کنید تا متراژ مربع اتاق مشخص شود. برای مثال اتاقی با طول ۱۰ متر و عرض ۱۵ متر مساحت ۱۵۰ متر مربع خواهد داشت.
۲. سطح روشنایی استاندارد
گام بعدی این است که محیطی را که قصد دارید روشن کنید ، بررسی کنید تا سطح روشنایی را تعیین کنید. همانطور که در متن بالا ذکر کردیم، براس هر محیط به چند لوکس نور نیاز داریم. متر مربع به دست آمده را در مقدار لوکس مورد نظر بر اساس نیاز ضرب کنید تا مقدار لومن مورد نیاز بدست آید. معمولا بر روی لامپ ها مقدار لومن بر روی بسته بندی آن درج میشود.
شار نور راهی برای تعیین میزان کل خروجی نور یک منبع نور است و آن را با لومن اندازه گیری می کنند. در یک منبع نور بر اساس میزان نور مرئی که تولید می کند، میتوان متوجه شد که چقدر قدرتمند است، یا چقدر نور تولید میکند.
به عنوان مثال، یک لامپ LED می تواند در هر وات حداقل ۶۰ لومن نور تولید کند و حتی در برخی موارد می تواند به ۹۰ و ۱۰۰ لومن نیز برسد.
بعنوان مثال برای روشنایی یک دفتر ، ما حدود ۳۰۰-۴۰۰ لومن در هر متر مربع از سطح را توصیه می کنیم . بنابراین، اگر هدف شما نورپردازی محیطی است که به عنوان دفتر کار استفاده می شود و سطح آن ۱۰۰ متر مربع است، شار نوری مورد نیاز شما حدود ۳۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ لومن خواهد بود.
بهترین نوع نور برای هر اتاق
در فهرست زیر میتوانید مقادیری از نور که در هر متر مربع توصیه میشوند، را مشاهده کنید. مقادیر بر حسب لوکس محاسبه شدهاند. (لوکس= مقدار لومن در هر متر مربع) این مقادیر برای محیط های مسکونی، تجاری و صنعتی نیز آورده شدهاند. تا بتوانید تصویری کلی از روشنایی ایدهآل برای هر محیط به دست آورید.
روشنایی معمول محیط هاس مسکونی
- معابر = ۵۰ – ۱۵۰ لوکس
- محیط مطالعه = ۲۰۰ – ۵۰۰ لوکس
- آشپزخانه = ۲۰۰ – ۵۰۰ لوکس
- حمام، روشنایی کلی= ۱۰۰-۱۵۰ لوکس; آینه = ۴۰۰ لوکس
- اتاق خواب = ۵۰-۱۵۰ لوکس
روشنایی مناطق تجاری
- دفاتر عمومی = ۳۰۰ – ۴۰۰ لوکس
- دفاتر فعالیت های فنی = ۴۰۰ – ۵۰۰ لوکس
و روشنایی صنعتی
- انبارهای عمومی = ۱۵۰ لوکس
- انبارها برای فعالیت های خاص (مثلاً جوشکاری) = ۳۰۰ لوکس
بدین ترتیب، شما تمام داده ها و فاکتورهایی را که برای محاسبه مربوط به روشنایی هر محیطی نیاز دارید، در اختیار دارید.
همیشه به یاد داشته باشید که شدت نور در هر محیط به استفادهای که از آن محیط میشود بستگی دارد . بنابراین، قبل از خرید لامپ روشنایی یا خرید لامپ ال ای دی، مشخص کنید که چه کاری در آن فضا انجام خواهید داد.