با رسیدن روزهای سرد سال، حوادث مربوط به مسمومیت با گازهای ناقص سوخته افزایش چشمگیری می‌یابد پس دانستن نکات مهم برای پیشگیری از هر گونه حوادث احتمالی لازم و ضروری است.
نویسنده: مریم محرمی
به گزارش دیدشهر(didshahr.ir)، عامل اصلی بسیاری از حوادث گازگرفتگی، گازهای حاصل از سوخت‌های فسیلی است که از دودکش‌های به هر دلیل مسدود، خارج نمی‌شوند و در خانه‌های بدون تهویه، باقی می‌مانند.
این خارج نشدن گازها در خانه‌های کوچک و فرسوده، مشکل را دوچندان می‌کند و ضریب احتمال وقوع حوادث گازگرفتگی را ۲۵درصد بالا می‌برد.
در این نوشتار به 7 نکته ضروری برای پیشگیری از گازگرفتگی اشاره می کنیم
۱. از سالم بودن بخاری اطمینان حاصل کنید. بخاری اگر به سیستم کمبود اکسیژن مجهز باشد، می‌توان با خیال آسوده از آن استفاده کرد.
زمانی که گاز در هوا منتشر شود با هوا ترکیب شده و می‌تواند در صورت رسیدن به شعله آتش یا یک منبع قابل اشتعال آتش گیرد، گاز طبیعی به هیچ وجه سمی نیست اما در صورتی که به مقدار زیاد در فضایی بسته جمع شود، اکسیژن هوا را از میان برده و موجب بی‌هوشی می‌شود.
۲. مسیر دودکش‌ها مسدود نباشد.
هر وسیله گازسوز باید به یک شیر مستقل وصل شود و استفاده از یک شیر و گرفتن انشعاب از آن برای چند وسیله گازسوز غیراستاندارد و ممنوع است.
شیرهایی که مورد استفاده نیست باید با درپوش مسدود شود و هر وسیله گازسوز نظیر بخاری و آبگرمکن نیازمند دودکشی مستقل با کلاهک H شکل است.
۳. لوله‌های بخاری در محل اتصالات محکم باشد.
محل اتصال وسیله گازسوز با دودکش هرچند گاه مورد بازدید قرار داده و از اتصال محکم آن مطمئن شوید.
کلاهک دودکش بخاری نیز به شکل دوره‌ای باید مورد بازدید قرار گیرد و باید بررسی شود که این کلاهک در جای خود قرار گرفته و توسط باد و طوفان جابجا نشده باشد.
در صورتی که کلاهک در جای خود نبوده یا جابجا شده باشد باید آن را در جای خود قرار داد چرا که نبودن کلاهک دودکش سبب وارد شدن اجسام خارجی و همچنین برف و باران به فضای داخل دودکش شده و احتمال انسداد آن را افزایش می‌دهد.
انسداد دودکش سبب جلوگیری از خروج محصولات احتراق و در نتیجه سوختن ناقص وسیله گازسوز و گازگرفتگی ساکنان خواهد شد.
۴. شیلنگ‌ها سالم و با بست‌های استاندارد نصب شوند.
بهترین اندازه‌ی شلنگ چیزی حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر است. همچنین زمانی که در حال نصب شیلنگ هستید، باید شیلنگ از سمتی وصل شود که شیر گاز وجود دارد یعنی اگر شیر گار سمت راست است، شیلنگ را از شیر گاز تا سمت راست اجاق گاز بیاورید.
کشیده شدن شیلنگ یا لوله گاز در پشت اجاق گاز سبب می‌شود تا این لوله حرارت ببیند یا درصورت تماس با بخش‌های داغ، دچار سوختگی شود و در ساده‌ترین حالت، نشت گاز شدیدی را به وجود بیاورد. از آنجایی که این لوله در دید نیست، پس احتمال اینکه شما به موقع جلوی خطر را بگیرید، بسیار کم است.
از شیلنگ‌های کهنه و پوسیده استفاده نکنید. این شیلنگ‌ها باعث نشت گاز و انفجار خواهند بود. به عمر مفید شیلنگ‌های گاز که حدود ۲ سال است توجه داشته باشید.
شیلنگ گاز را با بست‌های فلزی و پیچ‌دار ببندید. به هیچ وجه از سیم یا هر جایگزین دیگری برای بست‌های فلزی استفاده نکنید. هیچ چیزی مثل بست‌های فلزی نمی‌تواند شیلنگ گاز را محکم نگه دارد و ممکن است دچار نشتی شود.
۵. استفاده از کف صابون و آب، بهترین راه برای بررسی نشتی گاز است.
در صورتی که شهروندان متوجه نشت گاز شدند و احساس کردند گاز در داخل فضای خانه آن‌ها پر شده است، ابتدا باید درب‌ها و پنجره‌ها را باز کرده، از کشیدن سیگار و یا زدن کبریت و یا کلید برق و یا روشن کردن لوازم برقی خودداری کنند تا هیچ منبع قابل اشتعالی را به وجود نیاورند. سپس با استفاده از کف صابون بدنبال نشتی گاز باشند.
۶. دریچه کانال کولر بهتر است پوشانده شود و برای تهویه هوا از خروجی‌های دیگر بهره‌گرفت.
شهروندان باید مطمئن شوند که لوله بخاری و هواکش های خانه مسدود نشده است و درست کار می‌کنند تا اینکه دود و بخار بتواند به‌راحتی از این هواکش ها به بیرون منتقل شود.
افراد باید مدخل ورودی و خروجی هوا برای سوخت مناسب را همیشه تمیز نگه دارند، چون وجود هوا برای سوخت کامل و ایمن و خروج کامل منوکسیدکربن در بخاری و شومینه‌ها لازم است.
نشانه های مسمومیت با گاز منوکسیدکربن
مسمومیت با گاز منوکسیدکربن می‌تواند طیف وسیعی از علائم را شامل شود که در بیماری‌های مختلفی دیده می‌شود. متأسفانه بسیاری از این علائم شبیه به علائم سرماخوردگی است و اکثر افراد فکر می‌کنند به‌دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شده‌اند و تمایل به استراحت و خوابیدن پیدا می‌کنند.
۱- سردرد
2- ضعف جسمانی
3- سرگیجه و بی‌قراری
4- تهوع و استفراغ
5- خمیازه کشیدن بیش از حد
6- کاهش دید
7- حالت خواب‌آلودگی شدید، کسلی، خستگی و کاهش قدرت عضلانی ازجمله علائم اولیه مسمومیت در افراد به‌شمار می‌روند.
چنانچه افراد در این مرحله متوجه چنین علائمی شدند، با خارج شدن از فضای آلوده می‌توانند از پیشرفت مسمومیت پیشگیری کنند.
چگونه به فرد مسموم کمک کنیم؟
تماس با اورژانس و آتش‌نشانی، انتقال مصدوم به فضای باز، بازکردن یقه پیراهن و کمربند و لباس‌های تنگ افراد مصدوم، بازنگه داشتن راه‌های تنفسی و درصورت امکان اکسیژن‌دهی به فرد مسموم ازجمله مهم‌ترین اقدامات اولیه‌ای است که باید برای نجات فرد مسموم انجام داد.