آشنایی با چند شهر و روستا در جهان که در آنها، قایق، صدها پل و کانالهای آبی جای خودرو و جاده را گرفته است.
به گزارش دیدشهر، تصورکنید در شهر خبری از خودروها و آلودگیشان نباشد. از اتوبوس و مترو هم خبری نیست. قایقها جای خودرو، اتوبوس و مترو را میگیرند و به جای این که هر روز از جادههای آسفالته یا خاکی عبورکنید، آب زیر پایتان است و با قایق به اینطرف و آنطرف میروید. شاید تصویری شبیه این را در تابلوهای نقاشی دیده باشید، اما باید بدانید مردم بعضی از روستاها و شهرهای جهان این رویا را هر روز زندگی میکنند. در خانهشان رو به آب باز میشود و اولین تصویری که میبینند روشنایی آب و قایقهایی است که منتظر مسافرند. اما این شهرها کجا هستند و چه وضعیتی دارند؟ در این مطلب با این شهرها آشنا میشویم.
ونیز | گل سرسبد ایتالیا
راز ساخت خانهها در ونیز چیست و چه کسانی میتوانند در این شهر «گوندولا» را هدایت کنند؟
در شمال ایتالیا، 118جزیره وجود دارد که ما این مجموعه را به نام «ونیز» میشناسیم. این جزیرهها با 400 پل و 170 آبراه به هم متصل شدهاند و بعضی هم بدون هیچ اتصالی یک جزیره کوچک را شکل دادهاند. ونیز همسطح دریاست و بیش از 600هزارنفر در آن زندگی میکنند. خاستگاه ونیز کمی رازآلود است و مورخان فکر میکنند که این شهر به دست مردمی که از تهاجم قبایل آلمانی در قرن پنجم پس از میلاد فرارمیکردند، تاسیس شده است. ونیز با تعداد جزایر بالایی که داشت یک مخفیگاه عالی برای پناهندگانی بود که میخواستند از آشفتگی و خشونت پایان امپراتوری روم دور باشند. گذرگاه مرکزی شهر بیشتر از 2کیلومتر طول دارد و 60درصد از کل ترافیک شهری در امتداد این کانال بزرگ میگذرد. این کانال با وجود این که شلوغ است، شدت رانندگی در یک بزرگراه شلوغ را ندارد. به هر حال شهری که روی آب ساخته میشود امنِ امن نیست و گزارشهای اخیر نشان میدهد ونیز تا 2 میلیمتر در سال در حال غرق شدن است.
هزار تویی روی سکوهای چوبی
خیابانها و کانالهای پیچدرپیچ ونیز یک هزارتوی واقعی است و امکان دارد در آن گم شوید. کوچههای باریک این شهر معروف است و برای مثال یکی از این کوچهها فقط 53سانتیمتر عرض دارد. این کوچههای باریک در گذشته تنها مسیر ارتباطی کانالهای شهر بوده، در اصلی هر ساختمان به یک کانال باز میشده است و این کوچه و خیابانهای باریک تنها برای جداکردن ساختمانها از یکدیگر ساخته میشدند و کاربرد دیگری نداشتند. بعضی از این کوچهها به هنگام مد زیر آب میروند و اثری از آنها باقی نمیماند. یکی از واقعیتهای کمتر شناخته شده درباره ونیز این است که بیشتر ساختمانهای این شهر روی سکوهای چوبی سنگ شده (الوارهای فسیل شده و غنی از مواد معدنی) ساخته شدهاند و اینها پایههای زیر آب شهر هستند. کُنده این سکوهای چوبی از کشورهای اروپای مرکزی مانند اسلوونی و کرواسی وارد و از درختان «توسکا» که به مقاومبودن در برابر آب معروف هستند، ساخته شده اند. «ریالتین» نام جزیره اصلی و مرکز شهر ونیز است و جزیرههای مهم دیگری هم در ونیز وجود دارد. «مورانو» قطب صنعت شیشههای دستساز تاریخی است و بیش از هزارسال قدمت دارد. این شیشهها یکی از سوغاتیهای معروف ونیز هم هست. «بورانو» به توریبافی و خانههای رنگارنگش معروف است. «تورچلو» قدیمیترین جزیره مسکونی ونیز است و «لیدو» را که 12کیلومتر طول دارد به ساحل آرام و زیبایش میشناسند.
هنر آبا و اجدادی «گوندولارانی»
ایتالیاییها برای رفتوآمد در کانالها از قایقهای پارویی دراز و باریکی استفاده میکنند که به «گوندولا» معروف است. گوندولا قرنهاست نقش مهمی در جابهجایی مردم و کالا در آبراهههای ونیز دارد. هر گوندولا یک پاروزن دارد که به آن «گوندولیر» می گویند که به معنای «گوندولاران» است؛ او در طول مسیر باید در آخر قایق بایستد، یک پاروی تکی را درون آب فشاردهد تا گوندولا به حرکت دربیاید. البته در ونیز گوندولاران شدن اصلا آسان نیست. در گذشته هنر نگهداری گوندولا یک سنت تاریخی بود که از پدر به پسر میرسید و حالا در یک پروتکل سختگیرانه تنظیم شده است که طبق آن هرساله 3یا 4 مجوز جدید گوندولیر صادر میشود و رقابت سختی برای به دستآوردن آن مجوزها وجود دارد. متقاضیان باید بیش از 400ساعت آموزش ببینند و با یک استاد گوندولاران کارآموزی بروند. یک امتحان را پشت سر بگذارند و بعد از موفقیت در همه این مراحل در نوبت بمانند تا مجوز بگیرند. یکی از جالبترین حقایق درباره این گوندولاها این است که آنها باید کاملا سیاهرنگ باشند. این قانون برگرفته از یک قانون باستانی است تا جلوی تغییر رنگهای عجیبوغریب را بگیرد و اصل «گوندولا» به همان شکل سنتی خود حفظ شود. به همین دلیل گوندولارانها سعی میکنند با روکشکردن صندلیهای درون قایق و تزیینات رنگی روشن گوندولای خود را متمایز کنند تا بیشتر به چشم بیاید و مسافران بیشتری را جذب کنند. عجیب این که گوندولیری بودن در ونیز یک حرفه کاملا مردانه است و اولین بار در سال 2010 «جورجیا بوسکولو» که خودش دختر یک گوندولیر بود از پس امتحان سختگیرانه گوندولیری برآمد و به اولین زن گوندولیر ونیز تبدیل شد.
گیتورن | بهشت بدون جاده هلندیها
قصه شهری که پر از شاخ بز بود و الان شبیه یک کارت پستال است.
دهکده «گیتورن» یا «خیت هورن» هلند چیزی از بهشت کم ندارد. یک دهکده بدون جاده که مردم برای رفتوآمد در آن سوار قایق میشوند و از طریق کانالهای آبی به خانه دوست و فامیل میرسند. خانه و کلبههای این روستا در میان کانالهای آبی مارپیچ قرار دارد و 170 پل چوبی این کانالها و خانهها را به هم وصل میکند. تکتک خانهها منحصربهفرد است و پشت درِ بیشتر آنها را با شکلهایی شبیه قلب حکاکی کردهاند، بوتههای گل صورتی کاشتهاند و همینها از گیتورن یک کارت پستال مجسم ساخته است.
محبوبیت بعد از یک فیلم سینمایی
گیتورن از آن روستاهایی بود که تا اوایل دهه 70 برای هلندیها هم ناشناخته بود. تا این که کارگردانی به نام «برت هانسترا» برای ساخت فیلم خود از این دهکده به عنوان لوکیشن اصلی فیلم استفاده کرد و همین کار باعث معرفی و محبوبیت جهانی گیتورن شد. در گذشتههای دور این روستا منبع خوبی از زغالسنگ بود.استخراج زغالسنگها گودالها و حفرههای بزرگی روی زمین ایجاد کرد که به مرور توسط دریاچههای اطراف روستا پر از آب شد و گیتورن امروزی شکل گرفت. مردم این روستا برای اولین بار در سال 1230میلادی پا به گیتورن گذاشتند. در آن زمان شاخ های بز زیادی در این منطقه وجود داشت که در اثر مرگ دستهجمعی بزهای منطقه در سیل به جا مانده بود و همین دلیل نامگذاری «گیتورن» به معنای «شاخ بز» روی دهکده شد. هرچند الان در گیتورن دیگر خبری از شاخ های بز نیست. گیتورن در زمستانها هم رویایی است چون بعضی نهرها و کانالهای آب یخ میزند و به پیست اسکی برای ساکنان و گردشگرها تبدیل میشود. این دهکده به شکل عجیبی برای چینیها محبوب است. سالانه 200هزار چینی به گیتورن میروند و از این روستای حدود 3هزارنفری دیدن میکنند.
گشتی با قایق های قرمز «زمزمه »
گیتورنیها برای جابهجایی در کانالهای آبی روستا، چند نوع قایق دارند. قایق سنتی قرمز رنگ «ویسپر» یکی از مهمترین آنهاست که در همه مسیرهای آبی دهکده آن را خواهید دید. ویسپر به معنای «زمزمه، نجوا یا پچپچ» است و چون موتور قایقهای ویسپر آرام و بیصدا هستند به این نام معروف شدهاند. به گیتورن، ونیز هلند هم میگویند اما گیتورن کوچه و خیابان ندارد و تنها از نظر کانالهای آبی شبیه ونیز است. در گیتورن در مقابل هر خانه یک پل قرار دارد که در واقع پارکینگ اختصاصی قایق آن خانه است. گیتورنیها مانند ونیزیها برای جابهجایی در دهکده باید از قایق استفاده کنند و به همین دلیل باید با قایقرانی آشنا باشند. در گیتورن قایقهای دستهجمعی برای رفتوآمد مردم هم وجود دارد، اما فرد برای استفاده از آن باید هزینه بپردازد و هم زمان بیشتری را برای رسیدن به مقصد صرف کند. قایقهای گردشگری هم میتوانند در عرض 30دقیقه تمام روستا را به گردشگران نشان دهند. جالب است بدانید که در چهارراههای کانالها، آینهای نصب شده تا جلوی تصادف ویسپرها و دیگر قایقها را بگیرد.
شهرهای شبه ونیزی!
با 4 شهر که کمی شبیه شهرهای شناور هستند، آشنا شوید.
در سراسر جهان شهرهایی وجود دارند که کمی شبیه ونیز هستند. این شهرها یکپارچه به زیر آب نرفتهاند ،ولی بخش زیادی از کوچه پسکوچههای شهر را کانالهای آب در برگرفته و پلها، مسیر عبور پیادهها را فراهم میکنند. در این بخش معرفی کوتاهی از 4 شهر شبهونیزی در جهان را خواهید خواند.
آنسی | مروارید آلپ
شهر «آنسی» در جنوب شرقی فرانسه و در کنار کوهستانهای پر از برف قراردارد و به «مروارید آلپ» مشهور است. دریاچهای به همین نام در کنار این شهر وجود دارد و آبهای زلال این دریاچه در کوچه پسکوچههای شهر جریان دارد. جوری که انگار بخشی از شهر را در میان دریاچه ساختهاند. پیادهروهای باریک سنگفرش شده در کنار کانالهای آبی، ردیفی از خانههای رنگارنگ و کافههای جمعوجور کنار آب از چشماندازهای زیبای آنسی است.
کان تو | بازارهایی روی آب
شهر بزرگ «کان تو» در دلتای «مکونگ» ویتنام در مرکز شبکههایی از آبراهها و رودخانهها قرار گرفته است. طول ترافیک آبی این شهر 1157کیلومتر است و رودخانه «هائو» بزرگترین شاخه رودخانه مکونگ در امتداد شمالی این شهر جریان دارد. جدا از این شبکههای بزرگ آبراهی، بازارهای شناور از جاذبههای دیدنی و شگفتانگیز شهر هستند. در قایقهای تجاری پایین رودخانه هرچیزی را که بخواهید میتوانید پیدا کنید؛ از سبزی و صیفیجات تازه تا میوه و غذاهای محلی شهر.
بروژ | شهر افسانهای
کجاست؟ بلژیک
شهر بزرگ و قرون وسطایی «بروژ» را به «بروخه» هم میشناسند. این شهر به دلیل آبراههای زیبایی که دارد به «ونیز شمال» هم معروف است. گشت قایقی در آبراهها بهترین راه برای سیاحت و دیدن کل شهر است. آبراههای خیالانگیز این شهر این امکان را فراهم میکنند تا در عرض 30 دقیقه بتوانید بروژ را زیر پا بگذارید. بیشتر سکانسهای فیلم سینمایی «In Bruges» به نویسندگی و کارگردانی مارتین مکدونا در این شهر افسانهای فیلم برداری شده است.
سوجو | ونیز شرق
کجاست؟ چین
شهر «سوجو» را به عنوان ونیز شرق میشناسند و مرکز این شهر پر از کانالهای آبی است. سوجو از ونیز بزرگتر است و حدود هزار سال قبل از ونیز به وجود آمده است. سوجو پر از باغهای قدیمی معروفی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند. این شهر فرودگاه ندارد و بیشتر کسانی که میخواهند این شهر آبی را ببینند باید از فرودگاه شانگهای استفاده کنند و بعد با قطار یا اتوبوس خود را به سوجو برسانند. مرواریدهای آب شیرین این شهر معروف است و مردم شهر این مرواریدها را به صورت تکی هم میفروشند و صنعت گران آنها را در قالب جواهرات به نمایش میگذارند.
منابع این پرونده: wanderlustchloe، الی گشت و …