سالار؛ بزرگ ترین آینه طبیعی جهان

«Salar de Uyuni» سخت پیدامی‌شود. این کویر نمک در جنوب غربی بولیوی قراردارد. کویر «سالار دی ایونی» یکی از شگفت‌انگیز‌ترین جاذبه‌های آمریکای جنوبی است که هرسال مقصد عکاسان زیادی از سراسر دنیاست. سفیدی یکدست نمک‌های درخشان و ترکیب آن با آسمان آبی و افق به‌ظاهر بی‌پایان این کویر به آن‌ها فرصت می‌دهد تا حسابی با عمق عکس و چشم‌انداز آن‌جا بازی و عکس‌های خیره‌کننده و خلاقانه‌ای خلق‌کنند. در دنیایی که بیشتر پدیده‌هایی مانند دریا، جنگل و طبیعت آدم را سر ذوق می‌آورد، وجود کویرهای نمکی فرصت یک تجربه متفاوت و عجیب است. البته تنها در چند ماه از سال می‌توان به سراغ این کویرها رفت. گردشگرهایی که تجربه قدم‌زدن در صحرای نمکی سالار دی ایونی را داشته‌اند معتقدند روزی شبیه یک رویا را تجربه‌کرده‌اند و گاهی به دلیل زمین سراسر سفید، مرز میان زمین و آسمان را گم‌می‌کرده‌اند که البته موقعیت جالب و عجیبی بوده‌است. اگر می‌خواهید درباره این کویرنمک و چگونگی تشکیل آن بیشتر بدانید این پرونده را از دست‌ندهید.

موقعیت جغرافیایی اش کجاست؟

صحرای سالار د ایونی در جنوب غربی بولیوی واقع شده است. این منظره دیدنی در ارتفاع 3هزار و 656متری از سطح دریا قراردارد. با این که صحرای سالار در یک مکان ایزوله واقع شده، می‌توان به راحتی به آن رسید و به آن دسترسی داشت. راه‌های رسیدن به این صحرا زیاد است اما رایج‌ترین راه‌های رسیدن به سالار از طریق «لاپاز» در بولیوی یا «سن پدرو د آتاکاما» در شیلی است. با این حال، می‌توان از راه دیگر نقاط بولیوی و شیلی و همچنین پرو و ​​آرژانتین به آن دسترسی داشت.

صحرای نمک سالار چطور شکل گرفت؟

این مکان و دریاچه‌های شورآبی که شاهکاری از طبیعت است، بر اساس شکل‌گیری‌های طبیعی زمین به وجود آمده است. این زمین نمکی منطقه‌ای به وسعت ۱۰۵۸۲ کیلومتر مربع است و بزرگ‌ترین زمین نمک جهان به شمار می‌آید. جالب است بدانید که طبق تخمین ها هر سال ۱۰ میلیون تن نمک از این زمین استخراج می‌شود و حتی از فضا نیز قابل مشاهده است. لایه‌هایی از نمک بین رسوب‌ها قرار گرفته‌اند که به عمق 10 متری در مرکز می‌رسند. می‌خواهید بدانید زیر سطح صحرا چه خبر است؟ دریاچه‌ای شور به عمق ۲ تا ۲۰ متر زیر سطح این صحرا وجود دارد. این دریاچه پوشیده از نمک سفتی است و لایه‌های نمک آن از ۱۰ سانتی متر حتی تا چند متر، متفاوت است. در مرکز سالار هم چند جزیره وجود دارد که در واقع این جزیره‌ها بقایای آتشفشان‌های باستانی در منطقه بوده‌اند. وقتی به آن نگاه می‌کنید به یاد زمین‌های مرجانی‌شکل و ساختارهای کف دریا می‌افتید که از فسیل‌ها و جلبک‌ها تشکیل‌شده‌اند.

سالار، در زمستان 2 آسمان دارد!

در فصل تابستان و به طور کلی زمانی که هوا گرم و خشک باشد، آب صحرای نمک سالار دی ایونی به‌طور کامل خشک و به یک منطقه خیلی بزرگ و یکپارچه از نمک خشک تبدیل‌می‌شود اما در فصل‌های بارانی، دریاچه پوپو (Poopo) که در نزدیکی آن‌جا قراردارد به این منطقه سرازیر می‌شود و به‌ همین دلیل روی این زمین وسیع سفید رنگ را لایه‌ای از آب فرا‌می‌گیرد. این موضوع باعث به وجودآمدن منظره بسیار خیره‌کننده و جذابی می‌شود و تصویر آسمان و ابرها تمام و کمال روی زمین انعکاس می‌یابد، انگار که دو آسمان وجود دارد! به همین دلیل است که به این صحرا در بولیوی بزرگ‌ترین آینه طبیعی جهان هم گفته‌می‌شود.

بیش از 5 میلیون تن نمک بدون هیچ کندوکاوی

درصحرای سالارد ایونی تعداد زیادی از عناصر جدول مندلیف حضور پررنگ‌ دارند، از سدیم و پتاسیم تا لیتیوم و منیزیم و بوراکس هم ماده دیگری است که در آن پیدا شده‌است. تخمین زده شده‌ که این زمین نمکی بیشتر از 5میلیون و 40۰ هزار تن نمک دارد و در واقع کشور بولیوی بیشتر از نصف منبع‌های لیتیوم جهان را در اختیار دارد. اکنون هیچ برنامه خاصی برای معدن‌کاری در این منطقه وجود ندارد و دولت بولیوی اجازه نمی‌دهد که هیچ اکتشاف و کندوکاوی در این منطقه انجام‌شود. به جای این سعی کرده‌است برنامه‌هایی را برای نگهداری از این میراث طبیعی اجرا کند و در این زمینه هم موفق بوده‌است.

دمای هوا ثابت است

همان‌طور که گفتیم صحرای سالار دی ایونی در ارتفاع بیش از 3هزار متری از سطح دریا قرار دارد و می‌شود گفت در هر زمانی از سال با هوای سرد مواجه خواهیدشد. از ماه نوامبر تا ژانویه دمای هوا بین 21 تا 22درجه سانتی گراد است و در ماه ژوئن به 13درجه سانتی گراد کاهش‌می‌یابد. در ماه جولای هوا آن‌قدر سرد است که به راحتی به زیرصفردرجه می‌رسد و گاهی به مرز 10 درجه زیر صفر هم می‌رسد. رطوبت نسبی در منطقه فلات کوه همیشه کم است و در فصل‌های بارانی فقط 5روز بارانی در ماه وجوددارد.

این جا همه چیز نمکی است حتی هتل‌هایش

زمین‌های نمکی تنها نعمتی نیستند که در بولیوی جا خوش‌کرده‌اند و به یکی از جاذبه‌های هیجان‌انگیز گردشگری این کشور تبدیل شده‌اند. صحرای سالار هر سال گردشگرهای زیادی را از سرتاسر دنیا به خود جذب‌می‌کند. اما از آن جایی که این منطقه وسیع در خارج شهر و در فاصله‌ای نسبت به شهر قرار دارد، در نزدیکی این زمین نمکی چندین هتل برای اقامت‌ گردشگران و بازدیدکنندگان ساخته شده‌است، اما نه هتل‌های معمولی! به دلیل کمبود مواد و مصالحِ ساخت‌وساز در بولیوی، بسیاری از هتل‌هایی که در نزدیکی این دشت وسیع نمک قرار دارند هم با نمک ساخته‌شده‌اند. نمک‌هایی که در ساخت هتل‌های نمکی در بولیوی به کار رفته‌ از همین دشت نمک استخراج شده‌است. این نمک نه تنها در ساخت اسکلت، بدنه و نمای هتل، بلکه در وسایلی که داخل این هتل‌ها هستند هم به کار رفته‌است. حتی سقف این هتل‌ها هم نمکی است. اولین هتلی که به این صورت ساخته‌شد، هتل
«de Sal Playa» نام داشت که 28سال پیش در وسط زمین نمکی ساخته و خیلی زود به یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری بولیوی و حتی به یک مقصد گردشگری تبدیل شد!

کاکتوس‌های بزرگ و غول‌پیکر تنها ساکنانِ دایمی

به‌نظرتان در یک دشت نمک 10هزارکیلومتری حیوان، گیاه یا موجود زنده‌ای می‌تواند تاب بیاورد؟ وقتی دشت تا چشم کارمی‌کند نمک باشد و نمک، یعنی نمی‌تواند از هیچ موجود زنده‌ای خبری باشد به جز کاکتوس‌های بزرگ و غول‌پیکر که یک استثنا به حساب‌می‌آیند. آن‌ها هرسال یک سانتی متر رشدمی‌کنند و بیشتر طول آن‌ها حتی تا 12متر هم می‌رسد. بیشتر این کاکتوس‌ها به شکل بوته‌هایی از خار دیده می‌شوند. البته در فصل‌های بارندگی بیش از 90گونه پرنده برای تولیدمثل به این صحرا سرمی‌زنند بنابراین اگر در این صحرا، فلامینگوهای صورتی‌رنگ را دیدید،تعجب‌کنید.

صحراهای نمکی در دنیا

معرفی چند کویر نمکی در سراسر جهان که هر کدام ویژگی‌های متفاوت و جالبی دارند

کویرهای نمکی در سراسر جهان، کوچک و بزرگ، شگفت‌انگیز و جذاب جای‌گرفته‌اند. ما در این قسمت می‌خواهیم از کویرهای نمکی دیگری بگوییم که بعضی‌ از این موارد با صحرای سالار برابری‌ می‌کنند و بعضی در همین نزدیکی روزگاری کویری نمکی بوده‌اند و اکنون گنبدهای نمکی تنها یادگار آن روزهاست.

کویر نمکی هندوستان

در شرق آسیا و کشور هندوستان، کویر نمکی هند با مساحت 10هزار کیلومتر مربعی قراردارد و به همین دلیل خیلی‌ها آن را رقیب بولیوی می‌دانند. این کویر پرنمک و شور مسیر اقوام مختلف به‌خصوص عشایر و کولی‌های هندی است. عجیب این‌که سراسر این کویر نمکی در طول فصل موسمی در هندوستان زیر آب‌ می‌رود اما با این حساب باز هم 8ماه از سال بدون آب است. زمین کویر نمکی هندوستان تا دوردست‌ها سفید است و آفتاب‌ سوزان سراسر کویر را پوشانده‌است. این کویر در نزدیکی شهرهای بمبئی و جیپور قرار دارد و هرسال از ماه اکتبر شروع به خشک‌شدن می‌کند و بعد به‌طور پیوسته به بیابان خشک و نمکی تبدیل می‌شود.

دشت کویر در ایران

دشت کویر یا کویر مرکزی ایران در قلب فلات ایران قراردارد. این کویر در ابتدا یک دریاچه آب شور بوده و بعد از مدتی با خشک‌شدن آب دریاچه و باقی‌ماندن 6تا7کیلومتر نمک روی سطح آن به این شکل درآمده‌است. اکنون سطح این دشت با گل‌و‌لای و باتلاق‌های نمکی پوشیده‌ و لایه نمکی زیر گل‌و‌لای‌ دفن شده‌است. سطح پایینی لایه نمکی دشت کویر «چربه» نام‌ دارد و گریس‌مانند و گِلی است و همین موضوع سفر به کویر مرکزی ایران را خطرناک کرده‌است. اگر کسی در این لایه چربه گیربیفتد به سختی می‌تواند از آن خلاص‌ شود. نمک چگالی کمتری نسبت به گل‌و‌لای و سنگ‌ها دارد. گذر زمان این گل‌و‌لای را به سمت بالا می‌آورد که باعث به‌وجودآمدن گنبدهای نمکی می‌شود. هرچند باد و باران روی این گنبدها اثر فرسایشی داشته اما هنوز یکی از پدیده‌های زیبای زمین‌شناسی هستند. تعداد این گنبدها در دشت کویر به حدود50 می‌رسد.

منابع پرونده: salardeuyuni- nationalgeographic- الی‌گشت