یکی از آیین‌هایی که در روز نهم محرم‌الحرام در اردبیل برگزار می‌شود، آیین «شام پایلاماق» یا شمع‌گردانی است که طی آن اهالی اردبیل در ۴۱ مسجد، شمع نذری روشن می‌کنند.
در ایام محرم در بسیاری از نقاط مازندران، تهیه انواع خورش‌های محلی با گوشت گوسفند و مرغ به‌همراه برنج و گاهی اوقات مرغ محلی و اردک رواج دارد.
شبیه خوانی از گذشته‌های دور به عنوان بهترین نوع تعزیه در ماه‌های محرم و صفر در اماکن مختلف شهرهای استان اردبیل اجرا می‌شود.
«حسینین یاسی باشلاندی» نوایی است که از گوشه گوشه شهر به گوش می‌رسد و آغاز عزای حسین (ع) را خبر می‌دهد، از ۲۷ ذی‌الحجه مراسمی تحت عنوان طشت‌گذاری در مساجد و حسینیه‌های اردبیل آغاز می‌شود که این شروع رسمی یک دوره عزاداری عاشقانه برای امام حسین (ع) و یاران وفادارش در واقعه کربلا است.
تعزیه به معنای نماکیشی است که در آن واقعه کربلابه دست افرادی که هریک نقشی از شخصیت های اصلی را بر دوش دارند، نشان داده می شود.
آشنایی با آیین‌سنتی «نخل‌بندی» با قدمت 700 ساله در مهریز یزد به‌همراه گفت‌و‌گو با فردی که نسل اندرنسل برای سیاه‌پوش کردن، آینه‌بندان و تزیینش پای کار بوده است.
خیابان‌های اطراف حسینیه اعظم زنجان به حدی شلوغ و مملو از جمعیت عزادار می‌شود که شاید حرکت در مسیر 5 دقیقه‌ای در این منطقه، 2 ساعت طول بکشد.
آئین سنتی قارقارا نمادی از درخت آرزوها است که در اغلب فرهنگ‌ها مشابه آن مشاهده می‌شود و به نوعی دعا و حاجت‌طلبی دسته جمعی اهالی یک منطقه قلمداد می‌شود.
تاکنون نزدیک به 70 آیین مربوط به عزاداری و سوگواری مربوط به استان اصفهان در فهرست میراث ملی به ثبت برسیده است که در اینجا به چند مورد آن اشاره می کنیم.