در فرصت‌طلبی کشورهایی از جمله ترکیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس میزان مراجعه گردشگران پزشکی به کشور کاهش پیدا کرده است.
به گزارش دیدشهر، تاریخچه گردشگری سلامت در دنیا را که ورق می‌زنیم، قصه به دوران ابهت یونان و روم باستان برمی‌گردد. در آن دوران وضعیت علم پزشکی یونانی‌ها نسبت به دیگر کشورها در حدی بود که مردم باور داشتند یونان پناهگاه خداوند شفاست. مردم کشورهای اروپایی هم چشمه‌های آب گرم را در قرن 18 میلادی منبع شفای بیماری‌هایی مانند اختلالات کبد، نقرس و برونشیت می‌دانستند.
در دهه 80 و 90 میلادی تعداد زیادی از گردشگران خارجی برای انجام عمل‌های زیبایی و دندانپزشکی و سایر خدمات درمانی به کاستاریکا می‌رفتند.
اما در ایران اگر بخواهیم عقبه گردشگری سلامت را روایت کنیم، باید بگوییم از قدیم‌الایام به‌صورت غیررسمی شهرهای مختلفی مانند تهران مقصد گردشگران سلامت برای درمان بیماری‌ها بوده‌اند، اما اگر بخواهیم از پیدایش رسمی صنعت گردشگری سلامت در ایران برایتان بگوییم، تاریخچه‌اش برمی‌گردد به سال1382.
درست 2دهه پیش. اگرچه حالا حدود 2 دهه از به رسمیت شناخته‌شدن صنعت گردشگری سلامت در ایران می‌گذرد، اما در همین مدت کوتاه کشور ما توانسته به یکی از مقاصد گردشگری سلامت تبدیل شود. ایران امروز یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای منطقه خاورمیانه در علم پزشکی است و سالانه بیماران زیادی برای بهره‌گیری از خدمات پزشکی و جراحی‌های تخصصی راهی این کشور می‌شوند.
اگر بخواهیم در سطح بین‌المللی هم قیاسی بین ایران و کشورهایی چون تایلند، مکزیک، هند، ترکیه و امارات که از مقاصد جذب گردشگر سلامت دنیا محسوب می‌شوند، داشته باشیم، باید بگوییم ایران به دلایل متعددی مزیت‌های رقابتی و پتانسیل بالایی در زمینه جذب گردشگر درمانی و سلامت دارد، اما متأسفانه چندان به آنها اهمیت داده نمی‌شود.
قطعا گردشگری سلامت در ایران دارای ویژگی‌ها و جذابیت‌های بسیاری است و تعداد قابل‌توجهی از جهانگردان، گردشگری سلامت در ایران را در اولویت مقصد سفرهای خود قرار می‌دهند. این مسئله با بررسی فعالیت آژانس‌های برگزارکننده تورهای ایرانگردی قابل اثبات است که چنین ویژگی‌هایی را به‌عنوان پیشنهادهای ویژه در اختیار گردشگران سلامت قرار می‌دهند. ازجمله این پیشنهادها هزینه ارزان‌تر گردشگری سلامت در کشور است. پول ایران بسیار پایین‌تر از ارزهای دیگر در جهان ارزش دارد و حتی درصورت نیاز به هزینه‌های چند برابری مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی، گردشگران باز هم با هزینه‌های کمتر خدمات درمانی و پزشکی را در مقایسه با سایر کشورهای همسایه ایران ازجمله ترکیه، امارات، عربستان سعودی، بحرین و کشورهای جنوب شرقی آسیا پرداخت می‌کنند.
یکی دیگر از دلایل رغبت گردشگران به استفاده از خدمات درمانی در ایران، حضور پزشکان ماهر و باتجربه در نظام سلامت کشور است. ایران سال‌های زیادی است که به‌عنوان یکی از قطب‌های علوم پزشکی در منطقه مطرح است. به‌ویژه اینکه بیمارستان‌ها و مراکز درمانی واجد شرایط، پزشکان ماهر و تیمی متشکل از افراد مجرب و آموزش‌دیده هم در مراکز درمانی کشور مشغول به ارائه خدمات هستند، همان‌هایی که همواره پیشنهاد مهاجرت و دستمزدهای چند هزار دلاری از سوی دیگر کشورهای منطقه دریافت می‌کنند.
خدمات با کیفیت پرستاری و مراقبت‌های بعد از عمل در گردشگری سلامت در ایران همواره مطرح بوده و سالانه هزاران پرستار جدید در کشور با کیفیت قابل توجه تربیت می‌شوند. با توجه به اینکه دوران آموزش یک پرستار طولانی و هزینه زیادی برای نظام سلامت کشور دارد، این گروه همواره جزو نیروهای متخصص زبده کشور مطرح هستند همان پرستارانی که جانفشانی‌هایشان در دوران کرونا و خط مقدم مبارزه با پاندمی کووید-19 از یاد کسی نخواهد رفت.
دلایل دیگری ازجمله هتل بیمارستان‌ها که خدمات درمانی و اقامتی به‌صورت یکجا به گردشگران ارائه می‌کنند هم ازجمله دلایل رغبت گردشگران سلامت به حضور در ایران است چرا که همین مسئله هم هزینه‌های آن را کاهش می‌دهد. این در حالی است که دسترسی به متخصصان و فوق‌تخصص‌های حوزه پزشکی در مقایسه با دیگر کشورها با توجه به نقصان‌های اجرای سیستم نظام ارجاع به راحتی امکانپذیر است و مراجعه گردشگران خارجی به فلوشیپ‌های مختلف برای یک ویزیت و دریافت خدمات هزینه چندانی ندارد. ویزیت این پزشکان در کشور در حال حاضر چیزی حدود 180هزار تا 200هزار تومان است؛ یعنی حدودا 4دلار (قیمت بازار آزاد).
به جز خدمات درمانی و پرستاری و ارزان بودن هزینه خدمات سلامت در کشور، روابط قومی، مذهبی و فرهنگی عمیقی بین ایران و کشورهای منطقه باعث ورود بسیاری از گردشگران به کشور است، چراکه 80درصد مراجعات گردشگری سلامت ایران از کشورهای همسایه به‌ویژه افغانستان و عراق صورت می‌گیرد. هزینه‌های ارزان سفرهای بین‌شهری این مزیت را برای گردشگری سلامت دارد که همزمان از چنین مزیت‌هایی بهره‌مند شوند و به‌طور کلی همه این عوامل سبب می‌شود گردشگری سلامت در ایران نزد بیماران خارجی از انتخاب‌های مطلوب باشد.
