کاهش منابع آبی، خشک شدن چشمهها، افت کیفیت خدمات توریستی و کاهش آمار مسافران، اقتصاد گردشگری این منطقه را با تهدید جدی مواجه کرده است. راهحلهای مبتنی بر گردشگری پایدار و سازگار با اقلیم، تنها راه نجات این صنعت حیاتی برای اردبیل به شمار میرود.
نویسنده: فرزاد رنجبر
دیدشهر: استان اردبیل با داشتن طبیعت بکر، آبوهوای خنک و جاذبههای طبیعی چون چشمههای آبگرم، آبشارها، جنگلهای فندقلو و دریاچه شورابیل، یکی از مقاصد اصلی گردشگری طبیعی در کشور محسوب میشود. اما در سالهای اخیر، خشکسالی شدید و تغییرات اقلیمی، زنگ خطر نابودی این ظرفیتها را به صدا درآورده است.
کاهش منابع آبی و خشک شدن چشمهها
یکی از جدیترین پیامدهای خشکسالی در اردبیل، کاهش چشمگیر منابع آبی و خشک شدن بسیاری از چشمهها و رودخانههای دائمی این استان است. چشمههای آبگرم سرعین که در تمام سال پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بودند، حالا با کاهش دمای آب یا افت فشار روبهرو هستند و برخی حتی کاملاً خشک شدهاند.
تأثیر منفی بر کشاورزی و اقامتگاههای بومگردی
از آنجایی که گردشگری در اردبیل تا حد زیادی به محصولات بومی و طبیعت کشاورزی وابسته است، خشکسالی بهطور مستقیم به کاهش تنوع خوراک محلی، خشک شدن باغات و از بین رفتن طراوت محیط منجر شده است. این مسئله جذابیت مناطق روستایی برای گردشگران را بهشدت کاهش داده و بسیاری از اقامتگاههای بومگردی را به مرز تعطیلی کشانده است.
کاهش آمار مسافران و تأثیر بر اقتصاد محلی
خشکسالی علاوه بر اثر مستقیم بر طبیعت، بر کیفیت خدمات گردشگری نیز تأثیر گذاشته است. کاهش بارش برف باعث افت کیفیت پیستهای اسکی شده و کاهش آب در دریاچهها و رودخانهها فرصت ورزشهای آبی را از گردشگران گرفته است. همه این عوامل باعث کاهش آمار بازدیدکنندگان، کاهش درآمد فعالان گردشگری و رکود اقتصادی در مناطق گردشگرپذیر شدهاند.
ضرورت تغییر سیاستهای گردشگری و نگاه پایدار
در شرایط فعلی، تداوم خشکسالی نیاز به بازنگری جدی در سیاستهای گردشگری اردبیل دارد. حرکت به سوی گردشگری پایدار، توسعه زیرساختهای سازگار با اقلیم خشک، آموزش جوامع محلی و ایجاد تنوع در جاذبهها (مانند گردشگری فرهنگی یا تاریخی به جای صرفاً طبیعی) از راهکارهایی است که میتواند گردشگری استان را از نابودی نجات دهد.