درباره سختی و شیرین هنر ویترای که بیش از هزار سال قدمت دارد و با خلاقیت میتوان از آن یک ترکیب برنده ساخت.
نویسنده : اکرم انتصاری | روزنامه نگار
من کیام؟
شیرین صنعتی هستم 36 ساله. حدود 8 سال است که به صورت حرفهای ویترای کار میکنم. البته ویترای شغل اصلی من نیست و آن را در کنار کار اولم که تدریس هوش مصنوعی در دانشگاه است، دنبال میکنم.
در رشته هنری ویترای چه خبر است؟
ویترای هنر نقاشی روی شیشه است که این روزها پر مخاطب است و الان روی آینه، سفال و هر سطحی که بتوانید زیرسازی آن را انجام دهید، اجرا میشود. از ظرف و ظروف ساده و پذیرایی گرفته تا در و پنجره و خیلی جاهای دیگر میتوان از ویترای استفاده کرد. ویترای رنگ مخصوص خودش را دارد که به آن رنگ ویترای میگویند و از نظر غلظت، شبیه آب است. به خاطر همین غلظت وقتی میخواهید طرحی را پیاده کنید این رنگ به راحتی روی سطوح جابهجا میشود و بعضی از خمیر دورگیری برای اجرای طرحشان استفاده میکنند. در واقع همان جاهایی که در نقاشی معمولی با مداد میکشیم در ویترای آن مرزها را با خمیر دورگیری میکنیم تا رنگها حرکت نکنند و از آن مرز بیرون نزنند. اما حرفهایترش این است که ویترای را بدون دورگیری انجام دهیم. البته باید خیلی تبحر داشته باشید تا رنگها را طوری کنترل کنید که از محدوده خودشان خارج نشوند. از فرم نیفتند و با هم ترکیب نشوند.
برای ورود به ویترای، مهم است که طراح خوبی باشیم؟
من از اول نقاشیام خوب نبود. یعنی زمانی که مدرسه میرفتم فکر میکردم یکی از ضعیفترین درسهایم نقاشی است اما ویترای نقاشی پشت شیشه است. یعنی برای اجرا طرح را پشت شیشه میگذارند و از آن طرف همه چیز پیداست. اگر قرار باشد روی سفال و آینه هم طرحی داشته باشید آن طرح را با کاربن انتقال میدهید. حالا هرچقدر طراحیات خوب باشد برای ویترای باید حتما طرحت را پشت شیشه بگذاری و طوری نیست که از اول خودت شروع کنی به طراحی. البته من بعد از این که چند طرح را پیاده کردم متوجه شدم هرچقدر که جلو بروی طراحیات بهتر میشود.
در این هنر چه سختی و شیرینیهایی وجود دارد؟
وقتی به کاری علاقه داشتهباشید هیچوقت برایتان سخت نیست و حتی از وقت استراحتتان برای آن کنار میگذارید. من وقتهایی که از کار اصلیام خسته میشوم و میخواهم استراحت کنم، مینشینم پای ویترای و واقعا لذتبخش است. خیلی به آدم آرامش میدهد و به من خیلی هم خوش میگذرد. من همیشه میگویم هر چقدر درس و رشته دانشگاهیتان خوب باشد یک هنر را به عنوان دستآویز در کنارش داشته باشید؛ حالا یکی ساز میزند، یکی خطاطی میکند و یکی نقاش خوبی است. اینجوری، وقتی نتوانستی از علمت استفاده کنی، هنر به دردت میخورد. خودم هم همین روش را رفتم و با این که از اول درسم خیلی خوب بود سعی کردم در کنارش یک هنر را یاد بگیرم.
این هنر به درد چه کسانی میخورد؟
اولین بار یک دوست برایم یک شمعدان ویترای هدیه آورد. از این هنر، خوشم آمد و شروع کردم به جستوجو درباره این که ویترای چیست، رنگهایش چطور آماده میشود و مراحل کار. بعد چند جلسه کلاس رفتم تا اصولش را یاد بگیرم. باید صبور و پرحوصله باشید. چون طول میکشد تا بخواهید کار هنری که قابل عرضه است را خلق کنید. طرحت اگر خراب شود دوباره باید همه چیز را پاک کنی و از اول همه چیز را اجرا کنید. شاید صفر تا صد یک بشقاب دیوارکوب ویترای، یک هفته طول بکشد. بعضی بچهها که آموزش میبینند و اولین بشقاب دیوارکوبشان تمام میشود، میگویند حالا این را کجا بفروشیم؟ باید وقت بگذارید، حوصله کنید و دنبالش باشید. اینجور نیست که خیلی زود نتیجه آن را ببینید.
چه چیزی در این هنر باعث میشود از بقیه جلو بیفتید و در آن موفق شوید؟
ویترای هنری است که میتوانید خلاقیتهای زیادی در آن داشته باشید. یعنی پیش هر استادی بروید و هر چقدر حرفهای باشد باز یک سری روش و نکتهها وجود دارد که خودتان حین اجرا متوجه میشوید و میبینید روشهای دیگر هم میتوانید برای خودتان خلق کنید. برای همین است که ویترای تکراری نمیشود و از دورههای خیلی دور در ایران تا الان وجود داشته است. هر هنرمندی در آن یک تکنیک و روش جدید آورده است. وقتی دانشجوی رشته کامپیوتر بودم یک استاد داشتیم که میگفت بعد از دانشآموختگی در این رشته تنها یک چیز یاد میگیرید و این است که چطور یک چیز را یاد بگیرید. در مورد ویترای هم همینطور است. یاد میگیرید چطور طراحی کنید، چطور به دنبال طرح مورد نظرتان باشید، چطور آن را روی سطحهای مختلف پیاده کنید. اگر به این کار علاقهمند باشید پنج، شش ماهه اصول اولیه این کار را کنار استاد یاد میگیرید و برای موفقیتتان تلاش میکنید.