بازار تاریخی اردبیل

یکی از بهترین راه‌های شناخت آداب و رسوم هر شهری بازارهای تاریخی آن است، دردانه‌های به جامانده از دوران زندیه، صفویه، قاجاریه با قدمتی صدها ساله که همچنان تکاپوی اقتصادی‌شان را حفظ کرده‌اند.

آنهایی که در فهرست میراث ملی و برخی هم در یونسکو ثبت شده‌ و حال و هوایشان شما را به صدها سال پیش می‌برد. آنهایی که در رقابت با پاساژهای مدرن و مراکز خرید چند طبقه‌ای که شهر را به تسخیر خود درآورده‌اند همچنان یکه‌تاز مانده‌اند.

مردم هم به رسم به جامانده از گذشته مایحتاج روزانه‌شان را با قیمت کمتری از آنجا تهیه می‌کنند و البته اینکه هنوز هم اولویت گردشگران هستند. هر چند این اسناد فرهنگی، هنری، معماری و اقتصادی که ارکان اساسی هویت تاریخی هر شهر به شمار می‌روند سال‌هاست که در تب اجرا نشدن طرح‌های مرمت و البته اجرا شدن برخی طرح‌های شهری آسیب‌زا می‌سوزند.

بازار تاریخی اردبیل معروف به راسته بازار و یا قیصریه مجموعه‌ای است مرکب از تیمچه، سرا، حمام و مسجد که بنای فعلی آن از جمله آثار دوره سلجوقی، زندیه و صفویه و بر بنیان اولیه بازار ساخته شده است. مجموعه تاریخی این بازار در میانه شهر و در طرفین خیابان امام(ره) قرار دارد. بازاری که به جز حریق، تغییرات شهری هم بلای جانش شده است. قدمتش به دوره سلجوقی می‌رسد و در زبان محلی به «اوستی اورتولی بازار» یعنی بازار سرپوشیده و مسقف معروف است.

سال 1307 ه.ش هم به دنبال احداث خیابان اصلی شهر (خیابان امام فعلی) به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شد و یکپارچگی خود را از دست داد. با آغاز دهه 30 نیز به دنبال احداث خیابان  آیت الله کاشانی فعلی بخش‌های دیگری از بازار سنتی تخریب شد. حضور در این بازار با وجود راسته‌های کفاشان، زرگران، سراجان، پنبه فروشان، چاقوسازان و آهنگران جذابیت ویژه‌ای دارد هر چند که دیگر در راسته‌های کلاهدوزان و مسگران رونق چند دهه قبل وجود ندارد. به گفته مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تا قبل از ثبت ملی این اثر، نظارت چندانی به ساخت و سازهای داخل بازار نشده است. به همین دلیل برخی قسمت‌های بازار به شکل بی ضابطه‌ای ترمیم شد‌ه‌اند.

در این باره بیشتر بدانید:

بازار سرپوشیده اردبیل

راسته بازار اردبیل ؛ روایتگر ظرافت معماری کهن آذربایجان