معرفی شهرستان بیله سوار

به گزارش دیدشهر، بیله سوار یکی از شهرستان‌های استان اردبیل و جز شهرهای مرزی ایران به کشور آذربایجان است. بیله سوار از یک گمرک و بازارچه مرزی برخوردار است. طبیعت این شهر باعث شده هم گردشگران و هم کشاورزان محلی از این نعمت خدادای بهره کافی ببرند.
بیله در زبان تاتی و آذری باستان (زبانی آریایی که زبان باستانی این منطقه بوده و با ترکی آذربایجانی متفاوت است) به معنی بزرگ است.

پیشینه تاریخی شهرستان بیله سوار

در زمان های خیلی قدیم قوم بزرگی به نام «بیل» در کنار رود «کورا» رود ارس و باد کوبه وآران و مغان تا سبلان و اردبیل زندگی می‌کرد و ۳ نوع رب النوع را ستایش می‌کرد که زبانشان به تورانی (ترکستان) آلتایی (اورال) نزدیک بود و یکی از نام خدایان، بیل (خدای زمین) بود. این طائفه «بیل» که آثار باقی‌مانده از آن وجود چندین شهر است معلوم می‌گردد که اردبیل از ۱۲ طائفه تشکیل شده‌است که یکی «ارد» و دیگری «بیل» بوده‌است.

قدمت این شهرستان همچنان که در پیشینه تاریخ آمده به دوران‌های خیلی قدیم بازمی‌گردد و این از سکه‌های کشف شده در تپه‌های مختلف این منطقه مشخص شده‌است.

بیله، به معنای زمین خشک پهناوری که در میان دوآب یا دورودخانه قرار گرفته باشد و سوار هم به معنی کرانه رود است و شهر بیله سوار هم بین رودخانه بالهارود و آقا بیگلر (علی بیگ لر) قرار گرفته‌است؛ بنابراین پیله سوار، یعنی مردمی که ساکن واهل پیله (سرزمین بین دورود) هستند.

بعضی‌ها نیز بر این باوراند که نادر شاه افشار در ۱۱۴۸ هجری قمری، هنگامیکه برای تاج‌گذاری در مغان رهسپار اصلاندوز بود، لشکریانش دارای پیل یا فیل بوده و مدتی در این ناحیه اردو زده بودند از این رو به پیل سوار، پیله سوار سرشناس شده بودند.

درسال ۱۲۶۸شمسی گمرک در بیله سوار احداث و تلگراف آن در سال ۱۳۳۲ قمری (ص۸۰ گنج شایگان) ما بین بیله سوار و تبریز دایرشده است.

در اواخر سلطنت احمد شاه مدرسه خشتی قدیمی تخریب و مدرسه موجود ظرف ۲ سال بامعماری «یاور دوستعلی ماکویی» که از مرزبانان منطقه بوده‌است ساخته شد. هزینه ساخت این مدرسه که در سال ۱۳۰۵هجری شمسی تأسیس شده‌است از خودیاری مردم تأمین می‌شود این بنا در تاریخ ۱۷/۱۲/۱۳۸۱تحت شماره۷۵۱۷به ثبت رسیده وکد اثر ۱۸۰۴۰می‌باشد.

بیله سوار که قبل ماجرای نیروهای شوروی به ایران در سال ۱۳۱۱ دارای نظمیه (شهربانی) بوده‌است در حمله روس‌ها این شهر دارای اداراتی چون شهربانی به ریاست سرهنگ امیر قاسمی، پست و تلگراف، گمرک و دارایی به کفالت حسین محامد و پاسگاه مرزی درجه یک بوده به سرکلانتری سروان یاور دوستعلی ماکویی که بیله سوار مرکز بخش مغان و قصبات معروف آن اصلاندوست (اصلاندوز) و حسن قافله بوده و جمعیت کلی آن در حدود ۲هزار نفر می‌باشد.

بیله‌سوار در شمال غربی ایران و در قسمت شمالی استان اردبیل واقع شده‌است. وسعت شهر ۱٫۹۴۵ کیلومتر مربع و جمعیت آن طبق برآورد سال ۱۳۹۰، پانزده هزار و صد و هشتاد و سه نفر بوده‌است. ارتفاع متوسط آن از دریا حدود ۱۲۰ متر است.

آب و هوای بیله‌سوار در تابستان‌ها گرم و در سایر فصول به ویژه در زمستان‌ها معتدل می‌باشد. به دلیل نزدیکی به دریای خزر و ارتفاع کم، این شهر منطقه نیمه مرطوب محسوب می‌شود و به همین علت منطقهٔ بیله‌سوار دارای مراتع سرسبز و خرم قشلاقی است.

برای رسیدن به این شهر مرزی اگر از اردبیل حرکت کنید باید ابتدا به گرمی بروید و سپس به این شهر برسید. شما باید مسیری در حدود ۱۷۰ کیلومتر را در ۲:۳۰ دقیقه طی کنید.

آمار جمعیت شهرستان بیله سوار

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۸٬۱۸۸ نفر (در ۵٬۲۳۷ خانوار) بوده‌است.

روستاهای شهرستان بیله سوار

علاوه بر روستای قیز قلعه سی روستاهای کوچک و بزرگ دیگری همچون روستای گوردیگل (دهستان قشلاق شرقی)، روستای گوگ تپه (دهستان گوگ تپه)، روستای مرادلو (دهستان گوگ تپه)، روستای مسجدلو (دهستان انجیرلو)، روستای نظرعلی بلاغی (دهستان قشلاق جنوبی) در این طبیعت ناب و زیبا جای گرفته‌اند.

افتخارات شهرستان بیله سوار

از نظر تاریخی این سرزمین حوادث بسیاری را شاهد بوده است که می توان، تغییر دین مردم، ترتیب یافتن قشون قزلباش از عشایر شاهسون توسط شاهان صفوی، حملات روسها در زمان قاجار، هجوم و اشغال روسها در زمان جنگ اول و دوم جهانی است.

گورستان شهدای سوم شهریور ۱۳۲۰ در شهر بیله سوارنشانگر رشادت و پایمردی مردم این شهرستان در مقابل تجاوزان بیگانگان در زمان جنگ جهانی دوم است. از مهمترین رویدادهای تاریخی در نیم قرن اخیر که مردم این منطقه شاهد آن بوده است، باز شدن مرز ایران و جمهوری آذربایجان در زمستان ۱۳۶۸ شمسی که طی آن ساکنین هر دو طرف مرز (همه آذری و کثراٌ اقوام هستند) برای اولین بار بعد از سالهای طولانی از مرز گذشته و وارد خاک یکدیگر شدند. دیگر رویدادهای تاریخی در این منطقه هجوم پناهجویان آذری به خاک جمهوری اسلامی ایران است که این امر در نتیجۀ حمله نیروهای ارمنی به خاک جمهوری آذربایجان در جنوب مورد (قره باغ) صورت گرفت.

از افتخارات بزرگ مردمان این خطه مرزی می توان به رشادت و مرزداری و پایمردی آنان در زمان جنگ جهانی دوم و مقاومت تا پایان شهادت در برابر قشون ارتش سرخ و همچنین پناه دادن و مساعدت به همسایه آذری خویش در برابر حملات ارامنه در جنگ قره باغ و اعزام نیرو و امکانات چشم گیر در جنگ هشت ساله با متجاوزان بعثی عراق نام برد.

لازم به یادآوری است، این شهرستان تعداد ۷۵ شهید ،۳۴۶ جانباز و ۷ آزاده بعنوان سند افتخار زیرین انقلاب اسلامی ایران به ثبت رسانده است.

معرفی آثار تاریخی، سیاحتی شهرستان بیله سوار

تپه نرگس، پتلغان، کاروانسرای شورگل عباسی، شهر کندوی زنبور باستانی در پتلقان، قیز قلعه سی، انجیللو سکه های یافت شده در منطقه مربوط به دوران اردوان پنجم اشکانی (مربوط به ۱۸۰۰ سال پیش).

صنایع دستی شهرستان بیله سوار

مهمترین صنایع دستی شهرستان بیله سوار گلیم وجاجیم بافی است که گلیم جز صادرات شهرستان محسوب می شود بیله سوار مرکز مهم بازرگانی بوده دارای گمرک فعالی است وبه علت موقعیت گمرکی واز نظر مبادلات بازرگانی میان ایرن وروسیه گسترش یافته است.
سوغاتی های بیله سوار: نان، فطیر محلی به نام یوخا، تافتون محلی و شیرینی محلی به نام اردک

گمرگ شهرستان بیله سوار

از مهمترین جاذبه‌ های گردشگری استان اردبیل، بازارچه مرزی شهرستان بیله سوار است، که با بیش از سیصد غرفه در نقطه صفر مرزی کشور آذربایجان دایر است. همه ساله در ایام نوروز صدها گردشگر خارجی با گذر از گمرک بیله‌ سوار وارد خاک ایران شده و علاوه بر بازدید از مناطق گردشگری استان اردبیل به دیگر مناطق نیز سفر می ‌کنند. اکثر گردشگران و مسافران داخلی نیز به دلیل پایین بودن قیمت محصولات این بازارچه همواره بازدید از آن را در اولویت قرار می دهند.

در بازارچه مرزی بیله سوار اجناس خارجی با قیمتی مناسب و بصورت مستقیم ازکشورهای آذربایجان، ترکیه، چین بفروش میرسند. اجناسی که در این بازارچه بدون واسطه به فروش میرسند شامل کت و شلوار مردانه، انواع لباس زنانه، مردانه و بچگانه، لوازم آرایشی و بهداشتی، کیف و کفش و … میباشد.