دهکده ی باستانی ویند کلخوران به لحاظ تعداد زیاد و تنوع خانه های سنگی و قابل توجه بودن از لحاظ تاریخی، باستانی و گردشگری می تواند به صورت یکی از کانونهای علمی، تفریحی و گردشگری ممتاز در آید.
نویسنده: مریم محرمی
به گزارش دیدشهر، دهکده‌ی صخره‌ی ویند در جنوب غربی سرعین و در نزدیکی جاده‌ی اردبیل قرار گرفته است. مناطقی که خانه‌های سنگی در آن قرار گرفته‌اند، قوردی قیه، تپه‌ی چله‌خانه، قره قیه و مسجد یری نامیده می‌شوند.
مجموعه‌ی کم‌نظیری از خانه‌های سنگی در دهکده‌ی صخره‌یی کلخوران سرعین در فاصله‌ی بیش از چهار کیلومتری سرعین، روستای ویند کلخوران با آثار باستانی مانند دهکده‌ای صخره‌یی و شگفت‌انگیز، جاذبه‌ها و مناظر طبیعی در امتداد دره‌ی زیبای ورنیاب، گورستان‌هایی متشکل از سنگ قبرهایی دیدنی مربوط به دوره‌های گذشته قرار دارند که در مجموع، این مکان را به‌صورت موزه‌ای تاریخی، هنری و طبیعی درآورده است.
در امتداد جاده روستای ویند کلخوران و در دامنه‌های تپه‌ها، گورستان‌هایی با سنگ قبرهای تراش‌خورده به‌دست انسان‌های خلاق و ساکنان پیشین این دیار وجود دارند که عمده‌ی این سنگ قبرها به‌شکل حیوان‌هایی مانند قوچ، پلنگ و شکل‌ها و علامت‌های دیگری مانند سنگ قبرهای صندوقی‌شکل، مکعب‌مستطیل و نقش‌های هندسی با حجاری‌هایی روی آن‌ها و علایمی دیدنی‌اند که هر یک از آن‌ها در نوع خود اثری درخور تحسین هستند.
بسیاری از این سنگ قبرها با توجه به علایم و اشکال آن‌ها مشخص و متمایز از دیگر سنگ قبرها هستند که به احتمال زیاد با توجه به شباهت اشکال و نقوش آن‌ها به سنگ قبرهای منطقه‌های همجوار که کارشناسان درباره‌ی آن‌ها تحقیق کرده‌اند، به دوران سلجوقی، تیموری و صفوی تعلق دارند.
سفال هایی مربوط به دوره اشکانی، سفال ها و قوس های جناقی در کنده های صخره ای شبیه به آثار ساسانیان همچنین آثار و علائمی مربوط به دوران اسلامی مانند سلجوقی، تیموری و صفوی که حاکی از استمرار استفاده از این خانه های سنگی در طول تاریخ است.
در دو کیلومترى شمال غرب روستاى ویند کلخوران، تپه بلند رسوبى وجود دارد که ضلع جنوبى آن از فرسایش بستر رودخانه بالیخلو، به صورت دیوار مرتفعى درآمده است.
تقریباً تمام مردم این روستا به کار کشاورزی و باغبانی مشغول بوده و تعدادی اندک هم در کنار کشاورزی به دامپروری و گاهی زنبورداری مشغول هستند. محصول اصلی این روستا سیب زمینی، جو و گندم میباشد. همچنین سیب و گوجه درختی به مقدار فراوان در باغ‌های این روستا یافت می‌شود.
آثار صخره‌ای ویند در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ خورشیدی با شمارهٔ ثبت ۳۶۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.