تلخ و شیرین خاطرات تاریخی خانه‌ مناف زاده

تلخ و شیرین خاطرات خانه های تاریخی بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی هر منطقه ای است.

به گزارش دیدشهر(didshahr.ir)، چنانچه کوچه رحمانی واقع در محله سرچشمه به عنوان یکی از محله های مرکزی و قدیمی شهر اردبیل؛ میزبان خانه ای است که با حدود یک قرن قدمت، قصه گوی داستان هایی از تاریخ این شهر و مردمان آن است.

از جاهای دیدنی اردبیل خانه مناف زاده اردبیل است.

معماری زبانزد و بی نظیر خانه مناف زاده اردبیل

خانه‌ مناف زاده از عمارات قدیمی و باارزش اردبیل است که قدمت ساخت آن به دوران پهلوی اول بازمی‌گردد.

این خانه با عمری نزدیک به ۱۰۰ سال و با مساحتی بیش از هزار متر مربع، توسط معمار حاج محمدعلی معماری و به سفارش حسین قلی صادقی، در بخش مرکزی اردبیل ساخته شد.

یکی از معروف‌ترین بناها از لحاظ معماری و نوع ساخت در آن زمان به‌شمار می‌رفت.

این عمارت کوشک‌مانند، دارای پلانی مستطیل شکل است که تزیینات به‌کار رفته در آن شامل هره چینی آجری، دوال‌بندی و طرح و نقش‌های هندسی نما می‌شود.

خانه ای در مرکز شهر اردبیل به مساحت هزار و ۳۰۳ متر مربع که نه تنها در شیوه معماری و ساخت بلکه در استقامت زبانزد مردم شهر شد.

بخشی از مهمترین قسمت های تاریخ مردم اردبیل 

خانه ای که در پهلوی اول به تنها خانه کوشک مانند اردبیل شهره شد و تا مدت ها بخشی از تاریخ جامعه شناسی و مردم شناسی این شهر را در خود ساکن کرد.

حسین قلی صادقی که نزد برخی از شهروندان با نام فامیلی صادقین شناخته می شود پس از مدتی حیات در این خانه ترک منزل کرده و خانه را ابتدا به بهداری و سپس به بانک ملی اجاره داد.

خصوصیات معماری خانه مناف زاده اردبیلی

به لحاظ قرار گرفتن در بخش مرکزی حیاط – باغ این خانه حالت کوشک مانند دارد.

اختلاف سطح بین سمت شمالی و جنوبی معادل گامهای ۹ پله، موجب شده که نمای جنوبی یک طبقه و شمالی دو طبقه به نظر برسد.

این خانه کوشک که پلان مستطیلی دارد با هره چینی آجری دوال بندی و طرح و نقوش هندسی در نما، تزیین شده است.

به دلیل همین ویژگی طبقه اول از یکسو به مانند زیر زمین و از سوی دیگر خانه به مانند طبقه همکف شناخته می شود.

خانه مناف زاده اردبیلی شکنجه گاهی برای ساواک 

وقتی بانک ملی اجاره خانه را به سازمان امنیت یا ساواک سابق واگذار می کرد، به عقیده برخی همسایه ها این ویژگی مورد استفاده ساواک برای شکنجه زندانیان بود.

بطوریکه یکی از همسایه های این خانه تاریخی به یاد دارد که زندانیانی به این خانه آورده شده و تا مدت ها در همان جا حبس می شده اند.

تاکید داشت که به دلیل نوع ساختمان این خانه و معماری ویژه آن؛ صدای شکنجه به گوش نمی رسید.

این خانه در طول عمر نزدیک به یک قرن خود حتی زلزله شش ریشتری اردبیل را پشت سر گذاشت.

بعد از حضور موقت سازمان امنیت این خانه در اختیار خانواده مناف زاده قرار می گیرد.

ثبت ملی با هدف حفظ از تغیییرات احتمالی

در سال ۱۳۵۴ هجری شمسی خانواده مناف زاده در این خانه تاریخی ساکن می شود و مناف زاده ها این خانه را از صادقی که در واقع پدر زن یکی از برادرانشان بود، خریداری می کنند.

بیشتر بخوانید:

خانه صادقی اردبیل یادگار دوران قاجار

خانه تاریخی رضازاده، حافظه تاریخی سرزمین اردبیل

در عین حال اختلاف نظر با همسایه در خصوص مالکیت و بهسازی خانه بهانه ای می شود تا در غفلت میراث فرهنگی، مناف زاده ها این خانه را با هدف حفظ از تغییرات احتمالی به ثبت ملی برسانند.

استفاده از درهای کوتاه با هدف ترویج فروتنی 

این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱، با شماره ثبت ۷۴۰۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و امروزه به حوزه‌ی هنری اردبیل واگذار شده است.

خانه مناف زاده یکی از خانه های تاریخی اردبیل است، خانه ای که با وجود ابهت، عظمت و شکوه معماری و تاریخی از درهای کوتاه با هدف ترویج فروتنی و تواضع برای ساکنان برخوردار بوده و هم اکنون در وضعیت نامناسبی نگهداری می شود.

گردشگری استان اردبیل | گردشگری اردبیل | خانه های تاریخی اردبیل | خانه مناف زاده