روستای زیبای آلوارس در ۱۲ کیلومتری سرعین قرار دارد و آنهایی که بیشتر به ورزش های زمستانی علاقه دارند اوقات فراغت خود را در این مکان می گذرانند.
به گزارش دیدشهر(didshahr.ir)، سرعین را به مقصد آلوارس در پیش می گیریم.
این در حالی است که شهرستان سرعین در حال پیشروی به سمت و سوی باغهای تاریخی و درختان تنومند و تاریخی خود است.
تنها در حاشیه ای کوچک باغی با درختان سر بر افراشته بر جای مانده است که ظاهرا دیوارکشی شده است.
و بعید نیست که در آینده نزدیک آن چند متر باغ با درختان ریشه دار و تنومند خود زیر ساخت و ساز برود.
چرا که امروزه بویژه سالهای اخیر این شهر توریستی و گردشگری مورد هجوم تعدادی کثیر از بازنشستگان مرفه از سراسر ایران رفته است که با خرید واحد آپارتمانی به سرعین پناه آورده اند.
سرعین خنک ترین شهر ایران خود را باخته است
سرعین خنک ترین شهر ایران در دامنه ساوالان خود را باخته است، خودباختگی هویتی در این شهر که به ثبت جهانی نیز رسیده است.
اما آوازه آن در ایران منجر به آپارتمان نشینی در سرعین شده که ظاهرا بسیاری از واحدهای مسکونی اش نیز خالی رها شده است.
کسانی در سرعین با ساخت واحدهای مسکونی و آپارتمانی سرمایه گذاری کرده اند و این سرمایه گذاری به ریخت شهری در سرعین آسیب رسانده است.
آسیبی که بخش های تاریخی و هویتی، فرهنگی این شهر منحصر بفرد توریستی را نشانه رفته است.
گردشگری سرعین سالمند پرور شده است
امروزه سرعین از یک مرکز گردشگر پذیر بیشتر به سرای سالمندان تبدیل شده است.
سالمندانی از اقصی نقاط ایران که جهت کسب آرامش روحی و روانی به مکان کوهستانی در دامنه ساوالان گوشه خلوتی جهت اقامت موقتی پیدا کرده اند.
اما چنانچه در یک روز تعطیل یا تعطیلی چند روزه در خیابان های شهری که چندی است توسعه ناموزون پیدا کرده است جا برای سوزن انداختن نیست.
چه رسد به شماره اتومبیل های پلاک اردبیل که در ورودی شهر از ورود پلاک های منطقه خود اردبیل ممانعت می شود.
اگر سرعین گنجایش تعدادی بیشمار گردشگر از اقصی نقاط ایران را نداشته ، چگونه است که هویت اصلی و تاریخی خود را از دست داده است.
مجتمع های آپارتمانی و هتل هایی که تا قلب شهر توریستی و تا مرکز چشمه های آبگرم پیشروی کرده اند.
نفس گاه آبگرم ها و چشمه های معدنی سرعین به شماره افتاده است
چشمه های معدنی که روزگاری از آوازه و شهرت بیشماری برخوردار بودند و با ساخت و ساز های بی رویه و گسترش فیزیکی و توسعه نامتناسب همچنان در روی همان پاشنه چرخیده است.
هیچکسی مخالف پیشرفت و توسعه شهری نیست، پیشرفت و توسعه در صورتی که همه جانبه و کل سیستم شهری را در بر بگیرد.
خود فرصتی برای اشتغالزایی و درآمد پایدار شهری و روستاهایی در پیرامون شهر سرعین است چون روستای تاریخی کنزق ، بیله درق و ویند کلخوران که تا اتصال این چنین روستاهایی به سرعین زمان طولانی نمانده است.
چرا که اینک کنزق جزئی از توسعه شهری سرعین شده است علیرغم خفظ هویت روستایی تا تبدیل آن به یکی از نقاط شهری سرعین چیزی زیادی نمانده است.
جاده باریکه ای به سمت سر بالایی در راه آب و جستجوی آن در بلندای کوه که کمرکش ساوالان و دامنه های کوهستانی اش همراه با غروب آفتاب تعدادی انبوهی اتومبیل با جمعیتی سرگردان از راه رسیده اند.
تعدادی درصف آب شرب واتا جنب کارخانه ای که تولید واحد بهره برداری آب با برند واتا به بازار عرضه می شود.
جمعیتی انبوه جهت پر کردن دبه های آب صف گرفته اند، تعدادی دبه به دست به سمت چشمه اب در حرکتند.
محروم بودن اردبیل از آب شرب حتی بعد از استان شدنش
در آن بلندی آلوارس هوای خنک و آب گوارا و نسیمی که از سوی ساوالان به سمت پایین دست دامنه در جریان است.
چون جریان آب باریکه ای که مدتها بعد از استان شدن اردبیل هنوز از آب شرب پایدار و بهداشتی سالم محروم است.
چرا که در مقایسه با آبی که از دامنه های ساوالان جاری می شود آب لوله کشی کیفیت مطلوب و قابل اعتماد و شرب را ندارد، چه بر سر مردم اردبیل و ساکنان شایسته و لایق آن آمده است.
آن هنگام که اردبیل استان شد، بجای نعمت و برخورداری از مواهب خدادادی و استفاده بهینه و مطلوب طبیعی متاسفانه برنامه ریزی جهت استفاده از این مواهب که طبیعت به ارزانی در دسترس ساکنان صبور در اردبیل گذاشته است.
جغرافیای انسانی در بهره برداری از جغرافیای طبیعی بنا به دلایلی چون مدیریت ناکارآمد و بی کفایت با اردبیل آنچنان رفتار کرده اند و در پی اهداف فردی بر آمده اند که قوم مغول نکرده است.
حالا مدتهاست جمعیتی انبوه از اهالی اردبیل در پی آب شرب قابل استفاده راهی روستاها و چشمه های آب هستند.
چرا که آب شرب در اردبیل با مسائلی چون بوی نامطبوع، رنگ، طعم و مزه به معضلی لاینحل در اردبیل تبدیل شده و شاید افق دورنمای آن چندان خوشبینانه نیست و نمی توان به آینده ای روشن در جهت دسترسی به آب شرب قابل قبول دست یافت.
آنچه مسلم است شاید برای تعدادی از اردبیلی ها حمل آب شرب هم فال باشد و هم تماشا اما برای بسیاری از مردم اردبیل دسترسی به آب شرب سالم و بهداشتی به آرزوی دیرینه تبدیل شده است.
نشانه هایی از مهاجرت معکوس در آلوارس سرعین
روستاهای بسیاری در جاده باریک بین روستایی جای گرفته اند.
چون آلداشین با خانه هایی گاها ویلایی که نشاندهنده مهاجرت معکوس یا توجه کسانی به استفاده از مواهب خدادادی در جهت بهره برداری از محیط طبیعی جهت سکونت موقتی است که نشانه ای از اختلاف سطح روستائیان در ساخت مساکن روستایی است.
هر چند امروزه علیرغم وام مسکن روستایی با این وجود قیمت سرسام آور مصالح ساختمانی تا حدودی ساخت مسکن در روستاها کاهش داشته است.
تغییر و تحول در شکل و بافت مسکن روستایی
امروزه سبک و سیاق ساخت مسکن روستایی از الگو و روند خاصی تبعیت نکرده و بیشتر تابعی از وضعیت درآمد خانوار بوده است.
به همین دلیل مسکن روستایی و شکل و بافت آن در حال تغییر و تحول است.
تغییر و تحولی که بیشتر مسکن را جهت اقامت کوتاه مدت در ایام خاصی از سال ( تابستان )مورد استفاده قرار می دهد.
گاها در برخی از خانه های تازه ساز منبع آب نیز تعبیه شده است که شاید نشانه ای از کمیود آب در برخی از مناطق روستایی است.
اینجا در دامنه ساوالان در جوار زمینهای کشاورزی که بصورت دیم انجام می شود روستاهایی شکل گرفته است که رابطه تنگاتنگی با آب و خاک دارد.
رابطه ای عمیق توام با وابستگی روستایی به خاک و نوعی تعلق خاطر به آن است.
حالا دیگر اواسط تابستان ساکنان کوهستان محصولات کشاورزی خود را که بیشتر گندم دیم است برداشت کرده اند و زمین های جای مانده از آن خوشه های چیده شده زرد رنگ گندم زار است که منظره ای چشم نواز به دامنه های پیرامون ساوالان بخشیده است.
در مسیر آلوارس رودی کم عرض خشک شده است و جریان آبی دیده نمی شود چرا که چشمه آب توسط اردبیلی هایی که جهت برداشت آب به واتا هجوم آورده اند قطع شده است.
مشکل کمبود آب در بسیاری از مناطق روستایی همجوار اردبیل پیشینه تاریخی دارد.
آب گورگور و چشمه مزبور که گویا و ظاهرا شیر آبی جهت استفاده عموم توسط کارخانه واتا در بیرون محوطه گذاشته شده است این چشمه آب معدنی را با ساخت یک منبع آب کم هزینه و تعداد زیادی شیر تا حدودی از صف طولانی جهت برداشت آب جلوگیری کرد.