موزه و گنجینه های تاریخی استان اردبیل بعنوان پیوند دهنده نسل جدید با پیشینه پرافتخار این سرزمین نقش مهمی در رونق گردشگری دارد و به عنوان یکی از محورهای توسعه استان نیازمند توجه اساسی هستند.
حمام ظهیرالاسلام، که نام دیگر موزه‌ی تاریخی و مردم شناسی اردبیل است که روایت گر تاریخ این اردبیل می باشد.
موزه مردم شناسی اردبیل که درمیدان عالی قاپو واقع شده است قبلا حمام تاریخی آقانقی (ظهیرالاسلام) بوده که محل مناسبی برای آشنایی با نحوه زندگی، آداب و رسوم، پوشش محلی مردان و زنان، نحوه پخت غذاهای محلی و آیین‌های خاص این استان است.
با وجود گستره ی تاریخی و فرهنگی اردبیل، این استان از دیرباز جزو مهمترین و تاثیرگذارترین مناطق کشور ایران به شمار می رود، موزه قوام السلطنه نیز از نخستین بناهای تمدن ایرانی در اتین منطقه بشمار می رود.
عمارت شهرداری اردبیل از گونه‌های خاص معماری در استان اردبیل است که با تبدیل شدن این مکان به موزه گردشگران علاقه مند به گذشته اردبیل میتوانند از این مکان بازدید کنند و به اطلاعات تاریخی خود در مورد پیشینه ی اردبیل بافزایند.
عمارت شهرداری اردبیل با دارابودن گذشته تاریخی اکنون بعنوان موزه شهرداری در معرض دید مسافران و گردشگران قرار گرفته است.
موزه مردم‌شناسی اردبیل یکی از جاذبه های گردشگری این شهر محسوب می شود که در زبان محلی به نام حمام آقانقی معروف بوده و قدمت آن به دوره قاجاریه می رسد.
قدمت چینی خانه مجموعه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی موجب شد تا نظر کارشناسان یونسکو جلب و به عنوان اثر جهانی در سال ۲۰۱۰ به ثبت برسانند.
موزه تاریخ طبیعی از جمله مکانهای فرهنگی، می باشد که می تواند در شناساندن زیست بوم های مختلف و جلوه های تنوع زیستی به قشرهای مختلف جامعه نقش ارزنده ای ایفا نماید و احساس بازدیدکنندگان را با مشاهده تیره های گوناگون سیراب و آنها را به حفاظت از محیط زیست علاقه مند سازد.